Kahramanmaraş’ta meydana gelen iki ayrı deprem Diyarbakır, Adana, Malatya, Adıyaman, Gaziantep, Şanlıurfa, Osmaniye, Hatay ve Kilis’te de can ve mal kayıplarına yol açtı. Depremin ardından kurtarma çalışmalarına destek olan vatandaşlar, kan bağışında da bulunuyor. Sadece Kızılay Kan Bağış merkezlerine yapılan bağışlar için 19 yaşından gün almak, herhangi bir kronik hastalığı ve bulaşıcı bir hastalığı bulunmamak şartlarına sahip olmak gerekiyor. Ayrıca, kan bağışı işlemi öncesinde hastanın aç olmaması, kendini kan verebilecek kadar iyi hissetmesi, yorgun ve uykusuz olmaması da önemle vurgulanıyor.
SADECE KIZILAY KAN BAĞIŞ MERKEZLERİNDE YAPILIYOR
Tıbbi Biyokimya Uzmanı Dr. Öğr. Üyesi İlknur Bozkurt, kan bağışında bulunabilmek için bazı koşullar bulunduğunu, kan vermek isteyen kişilerin bu koşullara uygun olması gerektiğini söyledi. Kan bağışı yapmak isteyen kişilere Kan Bağışçısı Bilgilendirilmiş Onam Formu, Kan Bağışçısı Kayıt Formu ve Kan Bağışçısı Sorgulama Formu doldurtulması gerektiğini belirten Dr. İlknur Bozkurt: “Bu formlar ve bağışçı, mutlaka hekim tarafından kontrol edilmeli ve hekim onayından sonra bağış kabul edilmelidir. Kan bağışı sadece Kızılay Kan Bağış Merkezlerinde yapılmaktadır. Hastane transfüzyon merkezlerinde ancak özel durumlarda Kızılay kan merkezlerinin yetkilendirmesi neticesinde kan bağışı kabul edilebilir. Özellikle kan bağışçısı sorgulama formunun doğru ve eksiksiz doldurulması çok büyük önem taşıyor” dedi.
19 YAŞINDAN GÜN ALMAK GEREKİYOR
Kan bağışçısı olabilmek için 19 yaşından gün almak, 65 yaşından gün almamak (ilk kez kan bağışı yapacaklar için 61 yaşından gün almamak), vücut ağırlığının 50 kilogramdan fazla olması ve vücut sıcaklığının 37,5 derecenin altında olması gerekiyor. Bağışçılardan torba kan alımı öncesinde kan grubu tayini, kan sayımı, Anti HIV, HbsAg, Anti HCV ve sifiliz testleri çalışılması için kan numunesi alınıyor. Torba kan alımı öncesi yapılan testlerde, hemoglobin düzeyinin kadın için 12.5- 16.5 g/dl, erkek için 13.5- 18.0 g/dl olması, trombosit sayısının 150 bin /milimetreküpten büyük olması durumunda kan bağışı yapılabiliyor. Yaklaşık 10 dakika süren kan bağışı esnasında ortalama 450 mililitre kan alınıyor.
CERRAHİ İŞLEMLER SONRASI 1 YIL BAĞIŞÇI OLUNAMIYOR
Kronik Hepatit B, Hepatit C hastalığı, Hepatit B taşıyıcılığı, Anti HIV pozitifliği gibi bulaşıcı hastalıklar, aspirin kullanımı (Aferez Trombosit konsantresi hazırlamak için alındığında kabul edilmez), antibiyotik kullananlar (en az 48 saat), aşı uygulaması (4 hafta bağışçı olamazlar), akupunktur, botoks, dövme, takı için cilt deldirme, saç ekimi veya estetik müdaheleler gibi uygulamaları yaptıranlar 1 yıl boyunca kan bağışçısı olamıyor.
KRONİK HASTALIĞI OLANLAR KAN BAĞIŞLAYAMIYOR
Kanser hastaları ve kemoterapi alanlar, kronik kalp yetmezliği, kronik böbrek yetmezliği, geçirilmiş Myokard enfarktüsü ve/ veya stent takılması, kronik karaciğer yetmezliği, damar yolundan insan kaynaklı (büyüme hormonu, pıhtılaşma faktörleri, insülin vs) ilaç kullananlar, düşük geçirmiş kadınlar (9 ay bağışçı olamazlar), gebeler ve gebelik sonrası 9 ay, hipotansiyon ve hipertansiyon (bağış esnasında), diş tedavisi (çekim, dolgu, kanal tedavisi gibi uygulamalarda en az 7 gün), alkol alımı sonrası en az 12 saat bağış kabul edilmiyor.
KAN BAĞIŞI ÖNCESİNDE AÇ OLUNMAMALI
Tıbbi Biyokimya Uzmanı Dr. İlknur Bozkurt, hipertansiyon hastalarında ilaç kullanımı varsa ve kan basıncı kabul edilebilir sınırlardaysa kan alımı yapılabileceğini belirterek: “Hafif ağrı kesici kullanımı, vitamin kullanımı, antidepresan kullanımı kan bağışı için engel teşkil etmemektedir. Ayrıca bağışçı sorgulama formundaki soruları doğru cevaplamış olması ve kullanılan farklı ilaçlar varsa bunları mutlaka formda belirtmiş olmaları isteniyor. Kan bağış aralığı ortalama erkek bağışçılarda 90 gün, kadın bağışçılarda 120 gün. Kan bağışı işlemi öncesinde hastanın aç olmaması, kendini kan verebilecek kadar iyi hissetmesi, yorgun ve uykusuz olmaması gerekiyor. Öte yandan bağış sonrasında bol sıvı tüketilmeli, en az 1 saat sigara içilmemeli, kan alımı yapılan kolla ağır yük kaldırılmamalı ve o gün ağır işler ve aktiviteler yapılmamalı.” uyarısında bulundu.
