Nöbetçi Eczaneler
Nezihe Filiz Toker, girişimcilikte kadınlara ilham veren bir isim. Ev mutfağında ürettiği ilikli kemik suyuyla bir marka yarattıktan sonra şimdi de kantaronla birleştireceği ilik yağından merhem üretmeye hazırlanıyor.
İki çocuk annesi olan 44 yaşındaki Toker, Fransız Dili ve Edebiyatı bölümünden mezun oldu. Ancak aklında hep babaannesinin mutfak bilgilerini günümüze uyarlama fikri vardı. Bu amaçla aşçılık eğitimi aldı.
Toker, çocukları için evinin mutfağında tencerede ilikli kemik suyu yapmaya başladı. Babaannesinin tarifiyle hazırladığı bu kemik suyu, çevresindekilerin de talep etmesiyle ona bir atölye kurma fırsatı sundu.
Ağırlıklı olarak kadınları istihdam ettiği atölyesinde ürettiği ilikli kemik suyuyla tanınan Toker, şimdi de Bezmialem Vakıf Üniversitesi ile işbirliği yaparak ilik yağından merhem üretmeye hazırlanıyor.
Toker, evinde başladığı ilikli kemik suyu üretimini nasıl marka haline getirdiğini ve yeni projelerini detaylı bir şekilde anlattı.
Halkbank’ın Üreten Kadınlar Yarışması’nda “Yılın Üreten Kadın Girişimcisi” ödülünü de alan Toker, yola çıkarken işlerin bu kadar büyüyeceğini hayal bile etmediğini söyledi.
İlikli kemik suyu yapmaya çocuklarının bağışıklık sistemini güçlendirmek için başladığını belirten Toker, “Çok iyi yaptığım bir şeyi işe çevirdim. Babaannem beni ilikli kemik sularıyla büyüttü, ben de çocuklarımı böyle büyütmek istedim. Çünkü rol modelim başta babaannem olmak üzere ailemin kadınları. Aşçılık eğitimi alan biri olarak, babaannemin kadim bilgilerini bilimle buluşturmaya çalışırken ortaya bağışıklık sistemini güçlendiren kemik iliği çıktı. Kendi mutfağımda bir tencerede yaparak başladım. Bir tencere iki oldu, iki tencere üç oldu derken evimin sistemi bunu kaldırmadı.” ifadelerini kullandı.
İlik yağı saçkıran ve egzamada kullanılıyor
Toker, 15 kişinin istihdam edildiği bir atölye kurduğunu belirterek, çalışanların çoğunluğunun kadınlardan oluştuğunu ve kadınlara iş imkanı sağlamaktan büyük mutluluk duyduğunu ifade etti.
Günümüzde kemiğin sağlık açısından öneminin unutulduğunu vurgulayarak, ilikli kemik suyu içme alışkanlığını tekrar yaygınlaştırmak istediklerini dile getiren Toker, aynı zamanda protein ve omega değerleri çok yüksek olan ilik yağının da yüz yıllardır kullanıldığını belirtti.
İlik yağının saçkıran ve egzama gibi cilt sorunlarının tedavisinde kullanıldığını ifade eden Toker, sözlerine şöyle devam etti:
“Çukurovalı bir aile olduğumuz için bizde kantaron yağı çok yapılır. İlik yağı da kantaron da çok kıymetli iki ürün. Bu iki kıymetli ürünü bilimle buluşturmak, bunları birleştirip merhem yapmak istedim. Önce Türk Patent ve Marka Kurumu’na gittim. İngiltere ve Amerika’da ilgili kurumlara bu buluşu sundum. Sonra Bezmialem Vakıf Üniversitesi Eczacılık Meslek Bilimleri Bölümü Farmakognozi Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Murat Kartal ile beraber bunu merhem haline getirmek için 1 Mart itibarıyla imzalarımızı atarak AR-GE çalışmalarına başladık. Merhemi çıkarmamız 8-9 ayı bulacaktır.”
Kemikler yaklaşık 35 saat pişiyor
Nezihe Filiz Toker, işini artık Düzce’nin Gümüşova ilçesinde kurulan bir üretim tesisiyle genişlettiğini açıkladı. Bu tesis, ilikli kemik suyunun yanı sıra ilik yağından merhem, kolajen şampuan, yağ bazlı kaş ve kirpik serumu gibi ürünlerin de üretimine imkan tanıyacak.
Üretimlerinin ana maddesi olan kemiği nasıl işlediklerini anlatan Toker, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Önce kemikleri kesip, kaya tuzunda bir gece bekletiyoruz. Sonra kemikleri yıkayıp, kan ve tuzdan arındırıyoruz. Ardından fırınlıyoruz ama protein değerleri düşmesin diye çok yüksek sıcaklıkta yapmıyoruz. Fırından çıkan kemikleri büyük kazanlarımıza koyuyoruz, içine defne yaprağı, sirke ekliyoruz. Yaklaşık 35 saat pişiriyoruz. Pişme işleminin sonlarına sebzeleri atıyoruz. Ocağın altını kapatıyoruz ve birkaç saatte demleniyor. O ilikler pat pat kemikten düşüyor. Son olarak da kavanozlara dolduruyoruz.”
“Haftada 2.5-3 ton kemik kullanıyoruz”
Toker, ürünlerin vakumlu kapağı açılmadan buzdolabında 4 ay boyunca saklanabileceğini belirtirken, kapak açıldıktan sonra ise 4-5 gün içinde tüketilmesi gerektiğini vurguladı.
Toker, günde 1500 kavanoz üretim yaptıklarını belirterek, haftada 2.5-3 ton kemik kullandıklarını ifade etti.
İlikli kemik suyunun kahve ve smoothie içerisinde kullanıldığını belirten Toker, şunları söyledi: “Kahve çekirdeklerindeki yağla kemik iliğindeki kolajenin birleşmesi, kahveyi daha fonksiyonel hale getiriyor. Dünyada da bu tarz bir akım zaten var. İlikli kemik suyu içmeyen ya da et yemeyen çocuklar için smoothie içerisine bir kaşık eklemek mümkün. Hem kahvede hem de smoothie içerisinde, tat ve koku asla etkilenmiyor.”
New York’ta Birleşmiş Milletler Toplantısı sonrası Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın eşi Emine Erdoğan’ın himayelerinde, first ladylere Türk mutfağını tanıtmak amacıyla düzenlenen etkinlikte kolajen dondurma yaptığını belirten Toker, “Bu dondurma, hem first ladylerin hem de dünya basının çok ilgisini çekti. Antep fıstığı, krem bal, salep, doğal jelatin olan ilikli kemik suyunu kullandım. Kimyasal jelatin yerine kendi ürettiğim ilikli kemik suyumu tercih ettim. Tamamen milli ve yerli bir dondurma yaptım. Türk mutfağını bu şekilde temsil etmek beni çok mutlu etti.” diye konuştu.