Yeşilçam’ın unutulmaz kötü adam rollerine hayat veren usta oyuncu Hüseyin Peyda, vefatının ardından 35 yıl geçti. Asıl adı Hüseyin Örmen olan Peyda, 27 Ocak 1922’de Şanlıurfa’da doğdu. Babasını küçük yaşta kaybeden Peyda, ilk eğitimini memleketinde tamamladıktan sonra Haydarpaşa Lisesi’nden mezun oldu. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Felsefe Bölümü’ndeki eğitimini yarıda bırakan sanatçı, lokanta işletmeciliğinden gazeteciliğe kadar çeşitli işlerde çalıştı.
1949’da Cemile Hanım ile evlenen Peyda’nın Mübeccel, Semra ve Abbas adında üç çocuğu oldu.
Yönetmenlik ve yapımcılıkla sinemaya katkı
Sinema serüvenine oyuncu olarak başlayan Peyda, daha sonra Önder Film şirketini kurarak yapımcılık ve senaristlik yaptı. 1950’de yönetmenliğini, senaristliğini ve başrolünü üstlendiği “Söyleyin Anama Ağlamasın” filmini çekti. Bir yıl sonra “Mezarımı Taştan Oyun” filmini Şanlıurfa’da hem yönetti hem de oynadı.
Önder Film’in iflası sonrası kısa süre kadın kuaförlüğü yapan Peyda, “Yolculuk Var” (1954) ve “Bu Nasıl Aşk” (1955) filmleriyle yeniden sinemada adını duyurdu. Kariyerinde Cüneyt Arkın, Hülya Koçyiğit gibi isimlerle birçok filmde rol aldı.
Sanat yaşamında 3 film şirketi kuran Peyda, 19 filmin yönetmenliğini yaptı. Ancak bir röportajında, patronluk döneminin oyunculuk kariyerini olumsuz etkilediğini belirterek, “Arkadaşlar eski patron olmamdan dolayı film teklifi yaparken çekiniyorlardı.” ifadelerini kullanmıştı.
200’ün üzerinde film ve unutulmaz roller
Sinema kariyerinin en parlak dönemini 1950-1960 yılları arasında yaşayan Peyda, 40 yıl süren sanat hayatında 200’den fazla filmde rol aldı. Çoğu Şanlıurfa’da çekilen yapımlarda Nuri Sesigüzel, İbrahim Tatlıses gibi isimlerle de birlikte çalıştı.
Yeşilçam’da özellikle 1960 sonrası kötü adam tiplemeleriyle tanınan Peyda, Anadolu karakterlerini başarıyla yansıtarak Türk sinemasına önemli katkılar sundu.
1977’de düzenlenen 14. Antalya Film Festivali’nde, “Kara Çarşaflı Gelin” filmindeki performansıyla En İyi Yardımcı Erkek Oyuncu Ödülünü kazandı.
Vefatı ve ardında bıraktıkları
30 Temmuz 1990’da akciğer kanseri tedavisi gördüğü Haydarpaşa Numune Hastanesi’nde hayatını kaybeden Peyda, Zincirlikuyu Mezarlığı’na defnedildi.
Filmografisinde yer alan bazı yapımlar: “Şükür Allah’ım”, “Başka Olur Ağaların Düğünü”, “Fosforlu”, “Dünyayı Kurtaran Adam”, “Leyla ile Mecnun”, “Vatandaş Rıza”, “Söyleyin Anama Ağlamasın”.
