Eskişehir’in Seyitgazi ilçesinde yer alan Küllüoba Höyüğü’nde süren arkeolojik kazılarda, Tunç Çağı’na ait olduğu belirlenen özel bir mezar gün yüzüne çıkarıldı.
“Pithos mezar” olarak tanımlanan küp biçimli mezarın üzerinde, bir parmağı eksik el kabartması bulundu.
Yapılan incelemeler, bu simgenin o dönemdeki yas tutma geleneklerinden birini temsil ettiğini ortaya koydu.
Kazılar, Kültür Varlıkları ve Müzeler Genel Müdürlüğü izniyle Bilecik Şeyh Edebali Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Türkteki başkanlığındaki ekip tarafından yürütülüyor.
1250 yıl boyunca kesintisiz yerleşim görmüş höyükteki çalışmalar, Anadolu’nun Tunç Çağı yaşam biçimine dair önemli ipuçları sunuyor.
El kabartması, anne karnı ve yas sembolizmini yansıtıyor
Kazı Başkanı Prof. Dr. Murat Türkteki, bulunan küp mezarın içinden 5 yaşlarında bir çocuğa ait iskelet çıkarıldığını belirtti. Türkteki, küp mezarların anne karnını temsil ettiğini vurgulayarak, ölülerin bu çömleklere bebek pozisyonunda yerleştirildiğini ifade etti.
“Bu örnekte çömleğin üzerinde bir parmağı eksik el kabartması bulunuyor.
Normalde beş parmak olurken burada dört parmak yer almış. Etnoarkeolojik bulgular, bunun acı veya yasın sembolü olabileceğini gösteriyor” dedi.
Türkteki, bu tür bir sembolün ölen çocuğun annesi tarafından, kaybı temsil eden bir ritüel olarak yapılmış olabileceğini de söyledi.
Anadolu’da ilk kez görülen bir örnek
Murat Türkteki, Küllüoba’daki bulgunun Anadolu arkeolojisi açısından benzersiz olduğunu belirterek, “El kabartmaları bilinen uygulamalardır ancak mezar çömleği üzerinde bir örnek bugüne kadar tespit edilmemişti. Bu, Anadolu’da mezar sembolizmini doğrudan gösteren ilk örnek olarak değerlendiriliyor” ifadelerini kullandı.
Küllüoba Höyüğü’nde küp, taş sanduka, kerpiç ve basit toprak mezar tiplerinin bulunduğunu dile getiren Türkteki, “Bu küp mezar, yas ve anne-çocuk bağı temasıyla kültürel bir dönemin duygusal yönünü yansıtıyor. Bu yönüyle de hem sanatsal hem toplumsal bir belge niteliği taşıyor” dedi.
Arkeolojik çalışmalarda yeni bulgular bekleniyor
Kazı ekibi, höyükteki çalışmalarını sürdürüyor. Yeni buluntularla birlikte, bölgedeki mezar ritüelleri, dini inanışlar ve toplumsal sembolizmler üzerine daha geniş bir kültürel tablo ortaya konulması hedefleniyor.
Küllüoba Höyüğü kazılarından elde edilen bu bulgular, Tunç Çağı Anadolu’sunun yalnızca mimari ve ticari değil, aynı zamanda duygusal ve ritüel yaşamına da ışık tutuyor.
