Avrupa Komisyonu, Elon Musk’ın sahibi olduğu X platformu hakkında 2024 yılında başlattığı soruşturmayı tamamladı ve platforma 120 milyon euro para cezası uygulanmasına karar verdi.
Komisyon, ücretli abonelikle alınabilen mavi tik rozetinin, kullanıcılarda gerçeği yansıtmayan bir doğrulanmış hesap algısı oluşturduğunu belirtti.
Karara göre, X’in sunduğu bu işaret, hesabın kimlik doğrulamasından geçtiği izlenimini verse de herhangi bir kullanıcı yalnızca ücret ödeyerek bu rozete sahip olabiliyor.
Komisyona göre bu durum, AB Dijital Hizmetler Yasası'nın “kullanıcıyı yanıltan tasarımlara yer vermeme” ilkesine aykırı nitelik taşıyor. Platformun doğrulama süreçlerinde yeterli güvenlik ve kimlik kontrolü sunmaması, kararın temel gerekçelerinden biri olarak gösterildi.
REKLAM ARŞİVİNDE ŞEFFAFLIK SORUNLARI TESPİT EDİLDİ
Komisyonun cezaya gerekçe gösterdiği bir diğer önemli başlık, X’in reklam arşivindeki ciddi şeffaflık eksiklikleri oldu. Yapılan incelemelerde, platformun reklam arşivinin kullanıcı dostu olmadığı, erişimi yavaşlatan tasarımsal engeller içerdiği ve birçok reklamda zorunlu bilgilerin yer almadığı tespit edildi.
Özellikle reklamı veren tüzel kişiler, reklamın kapsamı ve hedef kitlesi gibi temel verilerin eksik oluşu, AB standartlarına aykırı bulundu. Komisyon, bu eksikliklerin dijital pazarlamada manipülasyon riskini artırdığını ve kullanıcıların doğru bilgiye erişimini zorlaştırdığını vurguladı.
ARAŞTIRMACILARA VERİ ERİŞİMİ SAĞLANMIYOR
Avrupa Komisyonu’nun eleştirdiği bir diğer husus ise X’in araştırmacıların kamuya açık verilere erişmesine izin vermemesi oldu. Şirketin kullanım koşullarının, bağımsız veri toplama süreçlerini engellediği ve bu durumun AB genelindeki sistemik risk araştırmalarını zorlaştırdığı belirtildi.
Komisyon, platformun kamu yararına olan veri erişimlerini kısıtlamasının dijital ekosistemde şeffaflığı zayıflattığını ve Dijital Hizmetler Yasası gereğince sorumluluklarını yerine getirmediğini ifade etti.
İHLALLERİN GİDERİLMESİ İÇİN SÜRE TANINDI
Avrupa Komisyonu, X’in tespit edilen ihlalleri gidermesi için belirli süreler tanıdı. Buna göre, mavi tik uygulamasına ilişkin sorunların çözümü için 60 iş günü, reklam arşivi ve veri erişimi eksikliklerinin giderilmesi için ise 90 günlük bir süreç belirlendi.
Kararın uygulanmaması halinde platformu daha ağır yaptırımların bekleyebileceği ifade edilirken, X’in nasıl bir yol haritası izleyeceği merak konusu oldu.