Hashimoto tiroidi, tiroid bezinin iltihaplı hastalıklarının en sık rastlanan türüdür ve otoimmün ya da kronik lenfosistik tiroidit olarak adlandırılır.
Bu hastalık, bağışıklık sisteminin tiroid hücrelerine saldırması sonucu ortaya çıkan bir endokrin sistem hastalığıdır.
Hashimoto Tiroidinin Temel İlkesi
Hashimoto tiroidi, vücudun kendi savunma sisteminin, tiroid hücrelerine karşı ürettiği antikorlar aracılığıyla tiroid bezine saldırmasıyla karakterizedir.
Bu saldırı sonucu tiroid bezi iltihaplanır ve zamanla zarar görür. Tiroid bezi, işlevini yeterince yerine getiremez ve salgıladığı hormon düzeyi düşer.
Genellikle 30-50 yaş arasındaki kadınlarda daha sık görülür ve genetik bir yatkınlık gösterir.Hashimoto Tiroidinin Etkileri
- Hipotiroidi (Tiroid Bezinin Az Çalışması): Hashimoto tiroidi, tiroid bezinin az çalışmasına neden olan faktörlerden biridir. Metabolizmayı düzenleyen tiroid hormonu, bu hastalıkta azalır ve zamanla hipotiroidi (tiroid bezinin az çalışması) gelişebilir.
- Guatr Oluşumu: Hashimoto tiroidi, tiroid bezinde nodül oluşumuna ve guatr denilen, tiroid bezinin büyümesine yol açabilir. Bu durum, bezin yapısında ve büyüklüğünde değişikliklere neden olabilir.
Hashimoto Tiroidi Belirtileri
Hashimoto tiroidi belirtileri kişiden kişiye değişebilir, ancak sık görülen belirtiler şunlar olabilir:
- Guatr (tiroid bezinin büyümesi)
- Halsizlik ve çabuk yorulma
- Depresif ruh hali ve mutsuzluk
- Üşüme
- Ödem (ellerde ve ayaklarda)
- Terlemede azalma
- Ses kısıklığı
- Kabızlık
- Anormal kilo artışı veya iştah fazlalığı
- Unutkanlık ve konsantrasyon azalması
- Kadınlarda adet düzensizlikleri
Hashimoto Tiroidi Tanısı ve Nedenleri
Hashimoto tiroidi tanısı, genellikle TSH ve tiroid hormonu düzeylerinin ölçümüyle başlar. Ayrıca, tiroidin yapısı ve büyüklüğünü değerlendirmek için ultrason testi yapılabilir. Tanıda önemli bir belirleyici, anti-TPO ve anti-tiroglobulin antikor düzeylerinin yüksekliğidir.
Nedenleri tam olarak bilinmemekle birlikte, genetik yatkınlık, ailede tiroid veya başka bağışıklık sistemi hastalığı olması riski artırabilir.
Hashimoto Tiroidi Tedavisi
Eğer tiroid hormon seviyeleri normal ise tedavi gerekmez, ancak düzenli takip önerilir. Hipotiroidi gelişirse, tiroid hormon replasman tedavisi uygulanır. Guatr önemli bir sorun haline gelirse ve diğer sorunlara neden oluyorsa, tiroid bezinin çıkarılması ameliyat gerektirebilir.
Hashimoto tiroidi ile tiroit kanseri arasında doğrudan bir ilişki olmasa da, nodül gelişimi hızlanabilir ve bu durumda kansere yol açabileceği düşünülmektedir. Bu nedenle, hastalığın erken dönemde fark edilmesi önemlidir.