Beslenme ve Diyetetik Uzmanı Diyetisyen Şeyda Aydın Yaşar, metabolizma hızının kilo alıp vermede belirleyici bir faktör olduğunu vurguladı.
Yaşar, bazal metabolizma hızının doğru bir şekilde ölçülmesi gerektiğini ve bunun kilo kontrolü açısından önemli bir temel oluşturduğunu belirtti. İşte bazal metabolizma hızı hakkında merak edilen detaylar:
Bazal Metabolizma Hızı Nedir?
Diyetisyen Şeyda Aydın Yaşar, bazal metabolizmayı şu şekilde tanımlıyor:
“Bazal metabolizma hızı, vücudun dinlenme halindeyken temel yaşam fonksiyonlarını sürdürebilmesi için ihtiyaç duyduğu minimum enerji miktarıdır. Bu enerji, hücrelerin yenilenmesi, vücut sıcaklığının düzenlenmesi, solunum, sindirim ve kan dolaşımı gibi hayati işlevler için kullanılır.”
Yaşar’a göre bazal metabolizma hızı, birçok faktöre bağlı olarak değişir. Bu faktörler arasında:
- Cinsiyet
- Yaş
- Vücut ağırlığı
- Hormon seviyeleri
- Genetik yapı
- Çevre sıcaklığı bulunuyor.
Bu değişkenler nedeniyle her bireyin metabolizma hızı farklılık gösteriyor ve bu hız, diyet ve egzersiz planlaması için kritik bir veri sağlıyor.
Metabolizma Hızı ve Kilo Kontrolü
Yaşar, bazal metabolizmanın kilo kontrolünde oynadığı önemli rolü şu sözlerle açıklıyor:
“Bazal metabolizma hızı düşük olan bireyler, diyet yapmalarına rağmen kilo vermekte zorlanabilir ya da daha kolay kilo alabilir.”
Bazal metabolizma hızını bilmek, şu alanlarda fayda sağlıyor:
- Diyet planlaması
- Egzersiz programları
- Sporcular için enerji yönetimi
- Obezite cerrahisi sonrası enerji ihtiyacı belirleme
Yaşar, özellikle sporcuların performans kaybını önlemek ve bağışıklık sistemini desteklemek için doğru enerji alımının önemine dikkat çekiyor. Yanlış enerji alımı, kas kayıpları ve bağışıklığın düşmesi gibi olumsuz sonuçlara yol açabiliyor.
Bazal Metabolizma Ölçümü Nasıl Yapılır?
Yaşar, bazal metabolizmanın çeşitli matematiksel formüllerle tahmin edilebileceğini, ancak en doğru sonucun klinik olarak kanıtlanmış metabolizma analiz cihazlarıyla elde edileceğini ifade ediyor. Ölçüm süreci hakkında şu bilgileri paylaşıyor:
- Ölçüm sırasında birey sırtüstü uzanır.
- Yüzüne bir maske takılarak 15-20 dakika boyunca nefes alıp verme işlemi yapılır.
- Cihaz, oksijen kullanımını ölçerek dinlenme metabolizmasını tespit eder.
Ölçüm Öncesi Dikkat Edilmesi Gerekenler:
- Ölçümden önce 12 saat boyunca aç kalınmalı.
- Ölçümden 3 saat önce su tüketimi durdurulmalı.
- Ağır fiziksel aktivitelerden kaçınılmalı.
- Çay, kahve ve asitli içecekler tüketilmemeli.
Yaşar, ayrıca akciğer rahatsızlığı olan bireylerde bu ölçümlerin doğru sonuç vermeyebileceğini de belirtiyor.