Prof. Dr. Levent Öztürk, yapılan araştırmalara göre uyku kalitesinin ve uyku problemlerinin beynin yaşlanma hızını önemli ölçüde etkilediğini vurguladı.
Öztürk, beyin yaşlanmasının MR görüntüleme teknikleri kullanılarak artık daha hassas bir şekilde değerlendirilebildiğini ve beyin yaşı delta faktörünün hesaplanabildiğini belirtti. Beynin kronolojik yaşla beyin yaşı arasındaki farkın büyümesi, beynin daha erken yaşlandığını gösteriyor.
15 Yıllık Araştırma ve Uyku Kalitesinin Etkisi
Prof. Dr. Öztürk, 589 katılımcının 15 yıl boyunca takip edildiği kapsamlı bir çalışmanın sonuçlarını paylaştı. Çalışma, uyku kalitesi düşük olan bireylerde ya da uykuyu sürdürmekte zorlananlarda beynin ortalama 3 yıl daha hızlı yaşlandığını gösteriyor. Özellikle uykuya dalma güçlüğü veya sabah istemeden erken uyanma gibi problemler, beyni ortalama 3,8 yıl daha hızlı yaşlandırıyor.
Erken Beyin Yaşlanmasının Riskleri
Öztürk, uyku sorunlarının beyni erken yaşlandırarak Alzheimer, Demans, Parkinson gibi dejeneratif hastalıkların riskini artırabileceğine dikkat çekti. "Bu hastalıklar ortaya çıkmasa bile bilişsel süreçlerde yavaşlama, öğrenme güçlüğü, dikkat ve konsantrasyon sorunları yaşanabilir," dedi.
Beynin Yaşlanmasını Önlemek İçin Uyku Hijyeni Önerileri
Uyku sağlığına özen göstermenin önemine değinen Öztürk, uyku hijyeni kurallarına dikkat edilmesi gerektiğini belirtti. Uyku hijyenini sağlamak için şu önerilerde bulundu:
- Yatma ve kalkma saatlerini sabitlemek: Düzenli bir uyku programı oluşturulmalı.
- Yeterli uyku süresi: Genç erişkinler için 7 saatin altına düşmemek önemli.
- Alkol tüketimini sınırlamak: Akşam geç saatlerde alkol alımından kaçınılmalı.
- Uyku ortamını düzenlemek: Rahat kıyafetler giymek, karanlık bir yatak odasında uyumak ve mavi ekranlardan son bir saat içinde uzak kalmak faydalı olacaktır.
Uyku Süresinin Uzunluğu ve Sağlık Etkileri
Uyku süresinin hem çok uzun hem de çok kısa olmasının yaşam süresini kısalttığını gösteren büyük epidemiyolojik çalışmalar olduğunu hatırlatan Öztürk, idealin bireyin ihtiyaç duyduğu kadar uyuması olduğunu belirtti. Özellikle gece saatlerinde karanlık bir ortamda, 11-12 civarında yatıp sabah 6-7 civarında kalkmak, sağlıklı bir uyku rutini için ideal olabilir.