İnsan vücudu, birçok mikroorganizma ile doludur ve bu mikroorganizmalar sağlık açısından olumlu ve olumsuz etkilere sahip olabilirler.

Probiyotikler, bu olumlu mikroorganizmaların bir alt grubunda yer almaktadır ve özellikle bağırsak sağlığı için büyük bir öneme sahiptirler.

Ancak probiyotik mikroorganizmaların vücutta önemli olduğu başka yerler de bulunmaktadır. "Probiyotik nedir?" sorusuna verilen cevapları öğrenmek için yazımızı okuyun.

Probiyotik Nedir?

İnsan vücudu, trilyonlarca mikroorganizma barındırır. Bu mikroorganizmaların büyük bir bölümü bağırsaklarda bulunur.

Bağırsaklardaki mikroorganizmaların dengeli bir şekilde varlığı, insan sağlığı için son derece önemlidir. Çünkü sağlıklı bağırsaklar, bağışıklık sistemi, ruh hali ve fiziksel sağlık üzerinde doğrudan etkisi olan önemli bir faktördür.

Probiyotikler, bu dengeyi korumaya yardımcı olan yararlı bakteri ve maya türlerini ifade etmek için kullanılan bir terimdir. Probiyotiklerin çoğunluğu bakterilerden oluşur.

Probiyotiklerin İşlevi Nedir?

İnsan bağırsağı, hem iyi hem de kötü mikroorganizmaları içeren karmaşık bir ekosisteme sahiptir. Bu bakteri topluluğuna bağırsak mikrobiyotası denir.

Mikrobiyota çeşitliliği arttıkça, kişinin sağlığına daha fazla katkı sağlayabilir. Probiyotikler, yaşayan bir şekilde mikrobiyotaya ulaştıklarında görevlerini yerine getirebilirler. Ancak probiyotiklerin görevlerini yerine getirebilmesi için mide asidinden korunabilmesi gerekir.

Mikroorganizma topluluğuna ulaştıklarında, zararlı mikroorganizmalarla savaşırken aynı zamanda zararlı mikroorganizmaların büyümesini engelleyen asitler üretebilirler.

Probiyotikler Nelerdir?

Probiyotikler, insan vücudundaki faydalı bakteri ve mayalardan oluşur ve insan mikrobiyomunun önemli bir parçasını oluştururlar. Ancak her bireyin mikrobiyomu çevresel ve genetik faktörlere bağlı olarak farklılık gösterebilir.

Bununla birlikte, probiyotikler belirli mikroorganizma türlerini içerir. Bu mikroorganizmalardan bazıları Lactobacillus, Streptococcus, Bifidobacterium ve Enterococcus gibi bakterilerdir. Bir diğer probiyotik mikroorganizma ise Saccharomyces boulardii mayasıdır.

Probiyotik mikroorganizmaların sağlık üzerinde faydalı etkilerine dair birçok uygulama örneği bulunmaktadır.

Örneğin, bazı türler ishal sorununu düzeltebilirken, diğer türler kabızlık problemini hafifletebilir. Bu çeşitlilik, sağlığımız için önemlidir, çünkü her tür farklı faydalar sağlar. Bu nedenle, probiyotikleri besinlerden birden fazla kaynaktan almak önemlidir.

Probiyotikler Hangi Organlarda Bulunur?

Probiyotik mikroorganizmalar genellikle bağırsaklarda bulunsa da vücudun farklı bölgelerinde de bulunabilirler. Bu bölgeler şunlardır:

• Bağırsaklar
• Ağız
• Vajina
• İdrar yolları
• Deri
• Akciğerler

Probiyotik İçeren Besinler

Probiyotikler, vücudu yiyecekler, içecekler ve takviyeler aracılığıyla destekleyebilirler. Çoğu insan, günlük beslenmeleri içinde probiyotik içeren yiyecekleri tüketerek bu faydalı mikroorganizmaları vücutlarına alır.

Bu tür yiyecekler arasında en yaygın olanları yoğurt ve turşu gibidir. Ancak probiyotikler sadece bunlarla sınırlı değildir.

Fermente edilen birçok gıda, probiyotikler açısından zengin hale gelir çünkü fermantasyon süreci sırasında faydalı bakterilerin sayısı artar. Ayrıca, bazı yiyeceklere probiyotik eklenerek fonksiyonel bir hal almasını sağlamak da mümkündür.

Vücuda probiyotik mikroorganizmalarını beslenme yoluyla almak için tüketebileceğiniz yiyecekler şunlar olabilir:

Yoğurt: Sütün mayalanmasıyla üretilen yoğurt, probiyotikler açısından en zengin yiyeceklerden biridir. Özellikle bağırsak sağlığına büyük faydalar sağlayabilen çeşitli probiyotik türlerini içerir. Ayrıca, dışarıdan probiyotik eklenmiş yoğurtlar da vücuda probiyotik almak için mükemmel bir kaynaktır. Lahana Turşusu: Ev yapımı lahana turşusu, fermente edildiği sırada probiyotikler bakımından zenginleşir. Aynı zamanda Kore mutfağının önemli bir parçası olan Kimchi de probiyotikler açısından zengin bir yiyecektir. Boza: Birçok fermente gıda ile yapılan geleneksel bir içecek olan boza, probiyotiklerden zengindir. Ayrıca, sadece probiyotikler değil, aynı zamanda antioksidanlar bakımından da zengindir. Kefir: Yoğurt gibi bilinen bir diğer probiyotik kaynağı da kefirdir. Kefirin öne çıkmasının nedeni, mayalandıktan sonra sadece probiyotik bakterileri değil, aynı zamanda probiyotik mayaları da içermesidir. Ekşi Mayalı Ekmek: Birçok insan tarafından probiyotik içerdiği hakkında bilgi sahibi olunmayan bir yiyecek olan ekşi mayalı ekmek, özellikle sindirim sistemi için yararlı olabilen çeşitli probiyotikleri içerir. Tarhana: Özellikle kış aylarında sofralarda sıkça bulunan tarhana, geleneksel bir probiyotik üründür.

Ayrıca, diğer probiyotik kaynaklar şunlar olabilir:

• Keçi Sütü
• Şalgam
• Soya Ürünleri
• Sirke
• Parmesan Peyniri
• Turşu

Bu yiyecekleri düzenli olarak tüketerek sindirim sağlığınızı destekleyebilir ve bağışıklık sisteminizi güçlendirebilirsiniz.

Probiyotiklerin Faydaları Nelerdir?

Probiyotiklerin faydaları, bulundukları ortamın dengesini yeniden oluşturmalarından kaynaklanır. Yapılan birçok araştırma, probiyotiklerin insan vücudu için bir dizi fayda sağladığını göstermektedir. Bu faydalar şu şekilde sıralanabilir:

Sindirim Sağlığı: Probiyotiklerin en bilinen faydalarından biri bağırsak sağlığını desteklemeleridir. İyi bakterilerin artması, sindirim sistemini düzenler, kabızlık, ishal ve gaz gibi sindirim sorunlarını hafifletebilir. Bağışıklık Sistemi: Probiyotikler, bağışıklık sistemi ile etkileşime girerek vücudu hastalıklara karşı korumaya yardımcı olabilirler. Antibiyotik tedavisi sırasında bağışıklık sistemi zayıfladığında, probiyotiklerin kullanılması iyileşmeye yardımcı olabilir. Vajinal Sağlık: Bazı Lactobacillus suşları vajinal mikrobiyomun dengesini koruyarak vajinal sağlığı destekleyebilirler. Vajinal enfeksiyonların önlenmesine yardımcı olabilirler. Ruhsal Sağlık: Bağırsaklar bazen "ikinci beyin" olarak adlandırılır çünkü bağırsak sağlığı, ruh halini etkileyebilir. Probiyotiklerin bağırsak mikrobiyotasını düzenlemesi, ruh sağlığını iyileştirmeye yardımcı olabilir. Laktoz İntoleransı: Bazı probiyotikler, laktoz intoleransı olan kişiler için süt ürünlerini sindirmeye yardımcı olabilirler. Obezite: Bazı probiyotik suşlarının, obezite ile ilişkilendirilen karın yağlarını azaltmada yardımcı olabileceği gösterilmiştir. Cilt Sağlığı: Probiyotikler, cilt sağlığını desteklemeye yardımcı olabilir ve bazı cilt sorunlarının iyileştirilmesine yardımcı olabilir. İdrar Yolu Enfeksiyonları: İdrar yolu enfeksiyonlarını önlemeye yardımcı olabilirler. İshal: Antibiyotiklere bağlı ishalin tedavisine katkı sağlayabilirler.

Probiyotik Takviyesi Ne Zaman Kullanılmalı?

Bağırsak mikrobiyotası dengesi birçok faktörden etkilenebilir ve kötü beslenme alışkanlıkları, antibiyotik kullanımı veya stres gibi nedenlerle bozulabilir. Bu durumda, doktorun önerisiyle probiyotik takviyesi kullanmak gerekebilir. Ancak her durumda kontrolsüz probiyotik kullanımından kaçınılmalıdır.

Probiyotikleri besinlerle almak her zaman en iyi yol olsa da, takviyeler bazı durumlarda gerekebilir. Bu nedenle bir probiyotik takviyesi düşünüyorsanız, mutlaka bir sağlık profesyonelinin önerisine başvurmalısınız.