Massachusetts Teknoloji Enstitüsü (MIT) tarafından yapılan kapsamlı bir çalışma, yapay zekanın özellikle genç bireylerin öğrenme ve düşünme süreçleri üzerindeki olumsuz etkilerine dikkat çekiyor. Araştırmada, büyük dil modelleri (LLM) kullananların beyin aktivitelerinde ciddi düşüşler gözlemlendi.
18-39 yaş aralığındaki 54 katılımcı üç farklı gruba ayrıldı. Katılımcılardan, SAT sınavına benzer şekilde yazılı denemeler hazırlamaları istendi. Gruplardan biri yalnızca ChatGPT kullandı, diğeri yalnızca Google’dan yararlandı ve üçüncü grup ise herhangi bir yardımcı teknoloji kullanmadan yazılarını tamamladı.
EN DÜŞÜK AKTİVİTE CHATGPT KULLANANLARDA
Araştırmada EEG cihazlarıyla yapılan ölçümler sonucunda, ChatGPT kullanan grubun beyin aktivitesi en düşük seviyede çıktı. Bu gruptaki bireylerin yazdıkları içerikler benzerlik gösterdi ve özgünlükten büyük ölçüde yoksundu. Ayrıca her yeni yazı denemesinde çaba düzeylerinde gözle görülür bir düşüş yaşandı.
İlginç bir diğer bulgu ise, bu gruptaki katılımcıların yapay zeka yardımı olmadan yazmaları istendiğinde önceki yazdıklarını hatırlamakta zorluk çekmesiydi. Bu durum, hem hafıza süreçleri hem de yaratıcı düşünme becerileri açısından dikkat çekici bir gerilemeye işaret ediyor.
Yapay zeka veya arama motoru gibi yardımcı araçlar kullanmayan üçüncü grup, hem beyin bağlantısı hem de yazıdan alınan tatmin düzeyi açısından en yüksek skorlara ulaştı. Bu katılımcılar, yazarken daha meraklı, motive ve yaratıcıydı.
Araştırma, bireylerin doğrudan düşünerek ve emek vererek yazdıklarında zihinsel faaliyetlerinin daha yoğun şekilde çalıştığını gösteriyor. Bu grup ayrıca yazdıkları metinlerden daha fazla memnuniyet duyduklarını da ifade etti.
SOSYAL YALNIZLIK VE MOTİVASYON SORUNU ARTIYOR
Araştırmanın bir diğer dikkat çeken yönü, daha önce yapılan çalışmalarla da destekleniyor. ChatGPT gibi sistemlerle uzun süre zaman geçiren bireylerde, yalnızlık hissi ve motivasyon düşüklüğü yaygın hale geliyor. Mart ayında yayımlanan bir başka araştırma ise, bu tür araçların üretkenliği artırsa da bireylerin içsel motivasyonlarını zayıflattığını ortaya koymuştu.
YAPAY ZEKA ARAÇLARI DİKKATLİ KULLANILMALI
Her ne kadar örneklem sayısı sınırlı olsa da MIT’nin bu araştırması, yapay zekanın bilişsel süreçler üzerindeki etkilerini anlamak açısından kritik bir öneme sahip. Özellikle eğitim alanında yapay zeka araçlarının yaygınlaşmasıyla birlikte uzmanlar, bu sistemlerin denetimli ve sınırlı şekilde kullanılmasını öneriyor. Aksi halde, öğrenme sürecinde bireysel düşünce gücünün zamanla zayıflayabileceği vurgulanıyor.