Ekonomi

Küresel piyasalar fed endişesiyle dalgalı seyirde

ABD'de hükümetin kapanma riski küresel piyasaları sarstı. Risk iştahı azalırken altın rekor kırdı, petrol düştü, BIST 100 geriledi.

Abone Ol

ABD'de federal hükümetin bütçe anlaşmazlıkları nedeniyle kapanma riski piyasalardaki fiyatlamaları doğrudan etkiliyor. ABD Başkan Yardımcısı JD Vance, bütçe görüşmelerinin ardından yaptığı açıklamada Demokratları sorumlu tutarak, federal hükümetin kapanma ihtimalinin güçlü olduğunu söyledi. Başkan Donald Trump ise tarafları bir araya getirerek çözüm arayışını sürdürürken, bütçe konusunda halen uzlaşma sağlanabilmiş değil.

Bu gece sona erecek olan mali yıl öncesinde Kongre'de geçici finansman tasarısı üzerinde anlaşmaya varılamaması durumunda, federal hükümet çarşamba günü kapanacak. Bu olasılık, ekonomik verilerin yayımlanmasını da engelleyebilir. ABD Çalışma İstatistikleri Bürosu’nun acil durum planına göre, kapanma durumunda kritik ekonomik veriler – özellikle cuma günü açıklanması beklenen tarım dışı istihdam verisi – yayımlanamayacak.

Analistler, iş gücü piyasasına ilişkin verilerin, Fed’in faiz politikası kararları açısından kritik olduğunu belirtiyor. Bu nedenle verilerin gecikmesi, para politikasına yönelik belirsizlikleri artırabilir.

TRUMP'TAN TİCARET HAMLELERİ: YÜZDE 100 TARİFE AÇIKLAMASI

Öte yandan ABD Başkanı Trump, Truth Social hesabından yaptığı açıklamada, film sektörünün ABD dışına kaydığını savunarak, ülke dışında üretilen tüm filmlere yüzde 100 tarife uygulanacağını duyurdu. Ayrıca ham ve işlenmiş kereste ithalatına yüzde 10, bazı döşemeli ahşap ürünler ile mutfak ve banyo dolaplarına ise yüzde 25 gümrük vergisi uygulanmasına yönelik başkanlık bildirisi yayımladı.

Bu açıklamalar, küresel ticarette yeni bir korumacılık dalgası endişesi yaratırken, yatırımcıların temkinli duruşunu da destekledi.

ALTIN REKOR KIRARKEN TAHVİLLER YATAYA DÖNDÜ

Güvenli liman arayışındaki yatırımcılar, altına yöneldi. Altının ons fiyatı yüzde 0,9 artarak 3.869 dolara yükseldi ve tüm zamanların en yüksek seviyesini gördü. ABD’nin 10 yıllık tahvil faizi yüzde 4,14 seviyelerinde yatay seyrederken, dolar endeksi 97,9 seviyesinde kaldı.

PETROL FİYATLARI OPEC+ GÖLGESİNDE GERİ ÇEKİLİYOR

OPEC+ ülkelerinin üretim artış planı ve arz fazlası beklentileri, petrol fiyatlarını baskılıyor. Brent petrolün varil fiyatı yüzde 0,1 azalışla 66,7 dolara gerilerken, Rusya Maliye Bakanlığı’nın 2026 mali politika kılavuzu taslağına göre Brent petrolün 50 doların altına inme riski arttı.

NEW YORK BORSASINDA FAİZ İNDİRİMİ BEKLENTİSİYLE POZİTİF HAVA

New York borsasında, Fed’in yıl sonuna doğru faiz indirimine gitme ihtimalinin güçlenmesiyle pozitif bir seyir izlendi. Dow Jones endeksi yüzde 0,15, S&P 500 yüzde 0,26 ve Nasdaq endeksi yüzde 0,48 oranında değer kazandı. Ancak endeks vadeli kontratlar güne negatif başladı ve bu durum temkinli fiyatlamaların sürdüğünü gösterdi.

AVRUPA BORSALARI GENELDE POZİTİF, İTALYA'DA SATIŞ BASKISI HAKİM

Avrupa borsalarında da karışık bir görünüm vardı. ABD'deki kapanma riskine rağmen, Fed'in gevşek para politikası sinyalleri Avrupa piyasalarını destekledi. Avro Bölgesi’nde ekonomik güven endeksi eylülde 95,5’e yükselirken, FTSE 100 yüzde 0,16, DAX 40 yüzde 0,02 ve CAC 40 yüzde 0,13 yükseldi. Ancak İtalya’da FTSE MIB 30 endeksi yüzde 0,22 oranında değer kaybetti.

ASYA PİYASALARINDA VERİLERE DAYALI DALGALI SEYİR

Asya borsalarında da yön arayışı hâkimdi. Çin’de eylül ayında imalat sanayi PMI verisi 49,8 ile daralmanın sürdüğüne işaret etti. Buna karşın, Çinli sanayi şirketlerinin ağustos ayı karlarının yüzde 20,4 artması, hükümetten yeni teşvik beklentilerini artırdı ve Şanghay bileşik endeksinde hafif yükselişi beraberinde getirdi.

Japonya’da ise sanayi üretimi hem aylık hem yıllık bazda beklentilerin üzerinde daraldı. Nikkei 225 endeksi yüzde 1,02 gerilerken, Hang Seng ve Kospi endeksleri yüzde 1,4 yükseldi.

YURT İÇİ PİYASALARDA DALGALI SEYİR DEVAM EDİYOR

Borsa İstanbul'da dün satış baskısı öne çıktı. BIST 100 endeksi günü yüzde 0,92 kayıpla 11.048,13 puandan tamamladı. Ancak VİOP tarafında akşam seansında BIST 30 endeksine dayalı ekim vadeli kontrat yüzde 0,5 değer kazandı.

Dolar/TL ise yatay bir seyir izleyerek dün 41,5809’dan kapanırken, yeni günde 41,5816 seviyesinden işlem görüyor.

BUGÜNÜN VERİ GÜNDEMİ YOĞUN

Analistlere göre, bugün yurt içinde açıklanacak işsizlik oranı, dış ticaret dengesi ve Hizmet Üretici Fiyat Endeksi; yurt dışında ise Almanya ve ABD'den gelecek veriler ile ECB Başkanı Lagarde’ın konuşması piyasaların yönü üzerinde belirleyici olabilir.

30 Eylül 2025 Salı günü takip edilecek önemli veriler:

  • 10.00 Türkiye - Ağustos ayı dış ticaret dengesi
  • 10.00 Türkiye - Ağustos ayı işsizlik oranı
  • 10.00 Türkiye - Hizmet Üretici Fiyat Endeksi
  • 10.55 Almanya - Eylül ayı işsizlik oranı
  • 12.00 Çin - 2. çeyrek cari işlemler dengesi
  • 15.00 Almanya - Eylül ayı TÜFE
  • 15.50 ECB Başkanı Lagarde'ın konuşması
  • 16.00 ABD - Temmuz ayı konut fiyat endeksi
  • 17.00 ABD - Ağustos ayı JOLTS açık iş sayısı
  • 17.00 ABD - Eylül ayı Conference Board tüketici güven endeksi