MKK GABİM tarafından hazırlanan Konut Alım Rehberi, ev sahibi olmak isteyenlerin dikkat etmesi gereken temel kriterleri ortaya koyuyor. Rehbere göre, satın alınacak konutun fiyatı mutlaka benzer özelliklere sahip diğer konutlarla karşılaştırılmalı. Bu karşılaştırma için emlak ilan sitelerinden, emlak danışmanlarından veya lisanslı değerleme kuruluşlarından yararlanılabiliyor.
Konut alımında ödenecek tutar yalnızca satış bedeliyle sınırlı değil. Alıcı ve satıcı ayrı ayrı yüzde 2 (toplamda yüzde 4) tapu harcı, tapu döner sermaye harcı, emlak vergisi ve DASK ödemekle yükümlü. Ayrıca tapu senedinde konutun “konut” veya “mesken” olarak tescil edilmiş olması şart. “Depo”, “dükkan” veya “ofis” olarak kayıtlı taşınmazların fiilen konut gibi kullanılması, hukuken geçerlilik taşımıyor.
Kat mülkiyeti ile kat irtifakı ayrımının doğru yapılması büyük önem taşıyor. Kat irtifakı henüz tamamlanmamış yapılarda geçerli olurken, kat mülkiyeti ise iskan alınmış binalarda bağımsız mülkiyet hakkını ifade ediyor. Ayrıca, tapuda ipotek, haciz veya başka bir şerh olup olmadığı mutlaka incelenmeli.
Arsa ve Arazi Alırken Nelere Dikkat Edilmeli?
Arsa-Arazi Alım Rehberi, yatırım yapmayı düşünenler için kritik uyarılar içeriyor. Arsa bedelinin piyasa değerleriyle karşılaştırılması önerilirken, tapuda yüz ölçümü, şerhler, irtifak hakları ve kullanım kısıtlamaları mutlaka kontrol edilmeli.
Arsa veya arazinin imar durumu, bölgenin gelişim potansiyeli, sit alanında olup olmadığı ve yola cephe durumu araştırılmalı. Ayrıca çok ortaklı (hisseli) mülkiyetlerde, tüm maliklerin onayı olmadan satış yapılamayacağı unutulmamalı.
Arazilerde ise zemin yapısı, ulaşım imkanları, çevre düzeni planındaki kullanım alanı (tarım, sanayi, konut vb.) ve doğal afet riskleri önem taşıyor.
İş Yeri Satın Alırken Önemli Detaylar
MKK GABİM’in hazırladığı İş Yeri Alım Rehberi, ticari taşınmazlarda güvenli yatırım için yol gösteriyor. İş yeri fiyatı, benzer özelliklere sahip taşınmazlarla karşılaştırılmalı ve değerleme raporu alınmalı.
Tapuda iş yerinin “dükkan” veya “iş yeri” olarak tescillenmiş olması gerekiyor. Kat mülkiyeti, şerhler, ipotek bilgileri, yapı ruhsatı ve iskan durumu mutlaka incelenmeli. Ayrıca iş yerinin iç yapısı, tesisatları, ortak alanları ve taşıyıcı sistemleri gözle kontrol edilmeli.
Aidat, ortak giderler, tadilat geçmişi ve binanın deprem riski hakkında bilgi edinilmesi de ileride yaşanabilecek sorunların önüne geçilmesi için kritik önem taşıyor.