Üveit, gözün "uvea" adı verilen bölümünün iltihaplanmasıyla ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Genellikle aniden başlayan ve hızla kötüleşen üveit, gözde kızarıklık, ağrı ve bulanık görme gibi belirtilerle kendini gösterir.
İltihap, gözdeki tüm dokuları etkileyebilir ve tedavi edilmediğinde ciddi görme kayıplarına neden olabilir. Çoğu durumda tedavi başarılı olurken, üveit bazı vakalarda kronikleşerek uzun süreli tedavi gerektirebilir.
Her Yıl 4 Milyon Üveit Vakası Tespit EdiliyorÜveit, hem bir hem de iki gözü etkileyebilir ve tüm yaş gruplarında, hatta çocuklarda görülebilir. Ancak, genellikle 20-60 yaş aralığındaki bireylerde daha sık görülür. Yapılan araştırmalara göre, her 100.000 kişiden 38'ini etkileyen üveit, dünya genelinde her yıl yaklaşık 4 milyon yeni vaka ile kendini gösterir.
ABD'de her yıl 30.000 kişinin üveit nedeniyle görme kaybına uğradığı tahmin edilmektedir.
Üveit, yaş ilerledikçe daha yaygın hale gelir ve çocuklarda vakaların yalnızca %2 ila %20'sini oluşturur.
Uvea Nedir ve Nasıl Etkiler?
Uvea, gözün sklera (gözün beyaz kısmı) ile retina (gözün arkasındaki ışığa duyarlı tabaka) arasındaki orta tabakadır ve üç ana bölümü içerir:
- İris: Gözün renkli kısmı.
- Siliyer Cisim: Merceğin odaklanmasına yardımcı olan göz bölgesi.
- Koroid: Gözü besleyen damar tabakası.
Üveit, gözün farklı bölgelerini etkileyebilir ve bu durum, tanı ve tedavi açısından önemlidir. Üveitin anatomik yerleşimine göre sınıflandırılması şu şekildedir:
- Ön Üveit: Gözün ön kısmını (kornea ile iris arasında) ve siliyer cismi etkiler. İritis olarak da bilinir ve en sık görülen üveit türüdür.
- Ara Üveit: Merceğin hemen arkasındaki retina ve kan damarlarını, ayrıca gözün ortasındaki jeli etkiler.
- Posterior Üveit: Gözün arkasındaki retina veya koroid tabakayı etkiler.
- Panüveit: Gözün önünden arkasına kadar uveanın tüm katmanlarının iltihaplanmasıdır.
Üveitin En Yaygın 7 Belirtisi
Üveit belirtileri, iltihaplanan göz bölgesine göre değişir. En yaygın tür olan ön üveit, iris ve siliyer cismi etkiler ve genellikle açıkça gözlemlenebilir. Kişi tarafından fark edilebilecek belirtiler şunlardır:
- Göz ağrısı
- Kırmızı göz
- Bulanık görme
- Işık hassasiyeti (fotofobi)
- Konjonktiva ve göz kapaklarında şişlik
- Göz bebeği şeklinin değişmesi (dairesel şekilden düzensiz şekle dönüşme)
- Göz ön kısmının alt kısmında (hipopiyon) beyaz sıvı birikmesi
Erken Teşhis ve Tedaviyle Üveiti Önlemek Mümkün
Üveitin nedenleri enfeksiyonlar, yaralanmalar, otoimmün hastalıklar ve iltihabi durumlar olabilir. Araştırmaların %50-70'inde üveitin nedeni belirlenememektedir. Ancak, erken teşhis ve tedavi, görme kaybını önleyebilir.
Bilinen Olası Nedenler:- Enfeksiyonlar: Virüsler (HSV, varisella-zoster, CMV), bakteriler (sifiliz, tüberküloz), mantarlar (Candida, Aspergillus) ve parazitler (toksoplazmoz, sistiserkoz) üveite neden olabilir.
- Sistemik Nedenler: Bağışıklık sistemi bozuklukları veya diğer sağlık sorunları üveite yol açabilir.
- Yaralanmalar ve İlaçlar: Fiziksel yaralanmalar ve bazı ilaçlar üveit riskini artırabilir.
Üveitin tedavisi, iltihaplanmanın yerleşimine ve şiddetine bağlı olarak değişir. Tedavi genellikle steroid ilaçlarla yapılır ve bu ilaçlar üveitin tipine göre seçilir. Ön üveit için göz damlaları, posterior ve ara üveit için ise enjeksiyonlar veya tabletler kullanılabilir. Tedavi sürecinde ağrıyı hafifletmek için göz damlaları ve bazı özel üveit türleri için immün sistemi baskılayan tedaviler de uygulanabilir.