Son yıllarda genç nüfusta hızla artan kalp ve damar hastalıkları, toplum sağlığını tehdit ediyor. Uzmanlar erken tanı ve yaşam tarzı değişikliğini öneriyor.
Gençlerde Kalp Hastalıkları Neden Artıyor?
Kalp ve damar hastalıkları, genellikle ileri yaş hastalıkları olarak bilinse de son yıllarda 40 yaş altı bireylerde daha sık görülmeye başladı. Türk Kalp ve Damar Cerrahisi Derneği (TKDCD) Üyesi Prof. Dr. Orhan Gökalp’e göre, bu durumun arkasında modern yaşam tarzının getirdiği olumsuzluklar ve artan obezite oranları yer alıyor.
Fast food tüketimi, hareketsizlik, sigara kullanımı ve stresli yaşam, gençlerin kalp sağlığını tehdit eden başlıca faktörler arasında.
Dünya Sağlık Örgütü’nün verilerine göre, kalp ve damar hastalıkları doğal ölüm nedenleri arasında ilk sırada yer alırken, Türkiye’de de bu durum benzer bir tablo ortaya koyuyor.
Ülkemizde 20-40 yaş grubunda yaklaşık 27 milyon kişi bulunuyor ve bunların %10’u kalp hastalıklarıyla mücadele ediyor.
Obezite ve Hareketsizlik En Büyük Tehdit
Gökalp, obezitenin gençlerde kalp hastalıklarının en önemli tetikleyicisi olduğunu vurguluyor. Türkiye’de obezite oranının %32,1, sigara kullanımının ise %25,9 olduğunu belirten Gökalp, hareketsiz yaşam tarzı ve işlenmiş gıda tüketiminin obeziteyi tetiklediğini ifade ediyor. Bu durum, genç yaşta kalp krizi ve inme riskini ciddi oranda artırıyor.
Risk Faktörlerinin Erken Tespiti Şart
Uzmanlar, gençlerin düzenli sağlık taramalarına önem vermesi gerektiğini belirtiyor. Kan şekeri, kolesterol, kan basıncı ölçümleri ve gerektiğinde efor testleri, risk faktörlerini erken tespit etmede kritik rol oynuyor.
Gökalp, “Gençler kan basınçlarını ve kan değerlerini düzenli kontrol ettirmeli. Böylece hipertansiyon ve diyabet gibi riskler önceden tespit edilebilir” dedi.
Kalp Sağlığını Koruma Stratejileri
Kalp damar hastalıklarının önlenmesinde yaşam tarzı değişiklikleri büyük önem taşıyor. Prof. Dr. Gökalp, şu önerilerde bulunuyor:
- Dengeli Beslenme: Şekerli ve işlenmiş gıdalardan uzak durup bol sebze ve meyve tüketilmeli.
- Fiziksel Aktivite: Haftada en az 150 dakika orta şiddette egzersiz yapılmalı.
- Sigara ve Alkol: Bu zararlı alışkanlıklardan uzak durulmalı.
- Stres Yönetimi: Akademik ve iş baskılarıyla başa çıkabilmek için stres kontrolü sağlanmalı.
Farkındalık ve Politikalarla Destek Şart
Gençlerin kalp hastalıklarından korunması için farkındalık artırıcı kampanyalar düzenlenmesi gerektiğini vurgulayan Gökalp, şu önerilere de dikkat çekiyor:
- Şekerli içecek vergisi ve sigara yasağı gibi politikalar uygulanmalı.
- Okullarda spor programları teşvik edilmeli.
- Şehirlerde yürüyüş parkurları ve bisiklet yolları artırılmalı.
- Aileler, gençleri sağlıklı yaşam tarzına yönlendirmede aktif rol oynamalı.