Nesli tükenen dev moa kuşu, genetik mühendislik ile geri mi dönüyor?
Yaklaşık 600 yıl önce Yeni Zelanda’da nesli tükenen dev moa kuşu, biyoteknoloji şirketi Colossal Biosciences'ın yeni hedefi oldu. Şirket, dev moa türlerinden biri olan Dinornis robustus’u genetik mühendisliği yoluyla yeniden hayata döndürmeyi planlıyor. Ancak bilim dünyası bu girişime oldukça temkinli yaklaşıyor.
Colossal, 8 Temmuz’da yaptığı açıklamada, yerli bilim insanları ve yerel topluluklarla iş birliği içinde çalışarak dev moa kuşunu önümüzdeki 10 yıl içinde tekrar doğaya kazandırmayı hedeflediklerini duyurdu. D. robustus, bilinen dokuz moa türü arasında en büyüğüydü ve 3,6 metreye kadar uzayabiliyordu. Bu türün avlanma nedeniyle yok olduğu düşünülüyor.
Daha önce korkunç kurt (Aenocyon dirus) gibi türleri "geri getirdiğini" iddia eden Colossal, bu alandaki en tartışmalı biyoteknoloji şirketlerinden biri olarak tanınıyor. Ancak birçok bilim insanı, geri getirilen bu canlıların yalnızca hedef türlere benzer özellikler taşıyan başka hayvanlar olduğunu savunuyor.
Avustralya’daki Flinders Üniversitesi’nden omurgalı paleontoloğu Dr. Trevor Worthy, Live Science’a yaptığı açıklamada, “Nesli tükenmekte olan mevcut birçok tür varken, geçmişten bir türü geri getirmeye çalışmak etik açıdan kabul edilemez,” dedi.
Eleştirilerin odak noktası ise Colossal’ın geri getireceği hayvanın gerçek bir moa kuşu olmayacağı gerçeği. Araştırmacılar, bu tür projelerin kamuoyunda yanıltıcı algılara neden olabileceğini ve doğaya potansiyel zararlar doğurabileceğini savunuyor.
Şirketin yünlü mamut, dodo ve Tazmanya kaplanı gibi diğer nesli tükenmiş türleri geri getirme planları da geçmişte benzer tartışmaların merkezinde yer almıştı.
Bilim insanları, bu tarz genetik projelerin dikkatle değerlendirilmesi ve önceliğin hâlihazırda yok olma tehlikesiyle karşı karşıya olan türlerin korunmasına verilmesi gerektiğini vurguluyor.