Resmî Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelik ile otomatik şok cihazı (OED) kullanımına ilişkin kapsamlı düzenleme yürürlüğe girdi.
Yönetmelik, ani kalp durmalarında sağlık görevlileri ulaşana kadar geçen sürede hızlı müdahaleyi mümkün kılarak ölüm ve sakatlık oranlarını azaltmayı hedefliyor.
Bu kapsamda, toplu kullanım alanlarından iş yerlerine kadar birçok noktada OED bulundurma zorunluluğu getirildi ve cihazların teknik standartlarından konumlandırılmasına kadar tüm ayrıntılar belirlendi.
CİHAZIN STANDARTLARI VE ÖZELLİKLERİ BELİRLENDİ
Düzenlemeye göre OED cihazları; kalp ritmini analiz eden, hayati tehlike içeren ritimleri tespit ederek elektroşok uygulayabilen tıbbi cihazlar olarak tanımlandı.
Ürün takip sistemine kayıt zorunluluğu getirilen cihazlarda Türkçe ve İngilizce sesli komut bulunacak. Ayrıca cihazların yerleştirileceği dolapların alarm, koruma ve görünürlük açısından belirlenmiş kriterlere uygun olması gerekecek.
Böylece cihazların acil durumlarda herkes tarafından kolay bulunması ve hızlı kullanım imkânının sağlanması amaçlanıyor.
HERKESE AÇIK, KİLİTSİZ VE GÖRÜNÜR KONUMDA OLACAK
Yeni yönetmelik, OED’lerin yerleştirileceği alanlarda görünürlük ve erişilebilirliği öncelikli hale getiriyor. Buna göre cihazlar kilitli olmayan, kolay açılabilir ve herkes tarafından fark edilebilir standart renkte dolaplarda bulundurulacak.
Nüfus yoğunluğu, kullanım alanı ve acil durum erişim süresi dikkate alınarak konumlandırma yapılacak. Ayrıca OED’nin bulunduğu noktalar işaret levhalarıyla desteklenecek ve cihazların gizli ya da kilitli alanlarda tutulmasına izin verilmeyecek.
KULLANIM, BAKIM VE SORUMLULUKLAR DETAYLANDIRILDI
Yönetmelik, cihazların kim tarafından ve nasıl kullanılabileceğini de düzenledi. OED’yi sağlık meslek mensupları, ilk yardımcılar ve eğitim almış halktan kurtarıcılar kullanabilecek.
Cihaz kullanıldıktan sonra yeniden hazır hale getirilmesi, sarf malzemelerinin temini, bakım işlemleri ve kullanım kayıtlarının saklanarak ilgili il sağlık müdürlüğüne teslim edilmesi cihazı bulunduran kurumun sorumluluğunda olacak.
Sağlık Bakanlığı ayrıca OED’lerin izlenmesi ve veri akışının sağlanması için ulusal bir kayıt sistemi olan OED-Net’i kuracak. Satın alınan cihazların 30 gün içerisinde sisteme kaydedilmesi zorunlu tutulacak.
ZORUNLULUK AŞAMALI OLARAK GENİŞLETİLECEK
Yönetmelik ile OED bulundurma zorunluluğu üç aşamada hayata geçirilecek:
2026 SONUNA KADAR
Havalimanları, yolcu alanları ve uçaklar
10 bin m² üzeri spor tesisleri ve stadyumlar
800 m² üzeri spor salonları
Büyükşehirlerde belirlenen kent meydanları
5 bin m² üzeri AVM’ler
100 bin üzeri nüfuslu ilçelerdeki otogarlar
Aynı kampüste 500+ çalışanı bulunan iş yerleri
2027 SONUNA KADAR
100 yatak üzeri konaklama tesisleri
100+ kapasiteli üniversite yurtları
Aynı kampüste 200+ çalışanı bulunan iş yerleri
10 bin m² üzeri ibadethaneler
5 bin m² üzeri spor tesisleri ve 1000 koltuk üstü stadyumlar
Türkiye olimpik hazırlık merkezleri ve sporcu eğitim merkezleri
2028 SONUNA KADAR
Benzin istasyonları
Aynı kampüste çalışan bulunduran tüm iş yerleri (kamu dahil)
Bu genişleme sürecinin sonunda, Türkiye genelinde toplu kullanım alanlarında ani kalp durmalarına karşı hızlı müdahale imkânının önemli ölçüde artırılması hedefleniyor.