Her yıl 31 Mayıs’ta kutlanan “Dünya Tütünsüz Günü” kapsamında, tütün ürünlerinin zararlarına dikkat çekiliyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ), bu yılın temasını “Cazibeyi Kırmak: Tütün ve nikotin ürünlerinde endüstri taktiklerini açığa çıkarmak” olarak belirledi.
Sigara kullanımı, dünya genelinde her 10 yetişkinden 1’inin ölümüne neden olarak önlenebilir ölümler arasında ilk sırada yer alıyor. Tütün tüketimi sadece akciğer ve ağız kanseri riskini artırmakla kalmıyor; kalp rahatsızlıkları, diş çürümeleri ve cilt yaşlanmasına da yol açıyor.
Çevrim içi veri platformlarına göre, tütün şirketleri özellikle genç kullanıcıları hedef alarak ürün satışlarını artırmaya çalışıyor. Satışların 2025 yılı sonunda yaklaşık 1 trilyon dolara ulaşması öngörülüyor.
E-SİGARALAR GENÇLER ARASINDA HIZLA YAYILIYOR
DSÖ verilerine göre, 13-15 yaş aralığında yaklaşık 37 milyon çocuk sigara kullanıyor. Gençler arasında e-sigara kullanımı da hızla artarken, bu cihazlar çoğunlukla aromalı ve cazip hale getirilerek pazarlanıyor.
Sosyal medya üzerinden yürütülen kampanyalar, e-sigara ve diğer nikotin ürünlerinin 3,5 milyardan fazla kez görüntülenmesini sağladı. ABD verilerine göre, e-sigara satışları son 4 yılda yüzde 34 artış gösterdi. Piyasada 6 binden fazla ürün bulunuyor ve bunların çoğu aromalı tek kullanımlık modellerden oluşuyor.
E-sigaraların zararsız olduğu yönündeki algı da yanıltıcı olabilir. “Nikotin içermiyor” ibaresiyle satılan bazı ürünlerde nikotine rastlanması, şeffaflık eksikliğine işaret ediyor. Bazı cihazlarda akıllı telefonlardaki gibi dijital ekranlar yer alıyor ve kullanıcıya puan sistemi sunuluyor. Bu da özellikle gençler arasında sigara kullanımını bir “oyun” haline getiriyor.
2050'YE KADAR MİLYONLARCA HAYAT KURTARILABİLİR
Dünya genelinde her yıl 8 milyondan fazla insan sigaraya bağlı nedenlerle hayatını kaybediyor. Bunların yaklaşık 1,3 milyonu, pasif içicilikten kaynaklanıyor.
“The Lancet Public Health” dergisinde yayımlanan bir araştırma, sigara kullanım oranlarının yüzde 5 düşürülmesiyle 2050 yılına kadar 876 milyon kişinin hayatının kurtarılabileceğini öngörüyor. Bu da sigara kaynaklı erken ölümlerin büyük ölçüde önlenebileceğini gösteriyor.