Türkiye’de kadına yönelik şiddetin boyutları TÜİK’in 2024 Kadına Yönelik Şiddet Araştırması ile netleşti. Araştırmaya göre boşanan kadınların yüzde 62,1’i psikolojik, yüzde 42,5’i ekonomik, yüzde 41,5’i fiziksel şiddete maruz kaldı.
Araştırma, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı adına TÜBİTAK 1007 projesi kapsamında Marmara Üniversitesi ve TÜİK iş birliğiyle yürütüldü.
35-44 yaş grubu şiddete en çok maruz kalan kadınlar
Yaşamının herhangi bir döneminde fiziksel şiddete uğrayan kadınlar arasında 35-44 yaş grubu yüzde 14,7 ile önde. Boşanan kadınlar psikolojik şiddet açısından en yüksek orana sahipken, evli kadınlarda psikolojik şiddet yüzde 26,4, ekonomik şiddet yüzde 19,9, fiziksel şiddet ise yüzde 11,6 olarak kayıtlara geçti.
Hiç evlenmeyen kadınların yüzde 25,7’si psikolojik, yüzde 14,2’si dijital, yüzde 13,4’ü ise ısrarlı takip ile karşılaştı.
Dijital şiddette yabancılar ilk sırada
Araştırmaya göre dijital şiddet en çok yabancı kişiler tarafından uygulanıyor (%62,3). Israrlı takipte de yabancı kişiler yüzde 39,6 ile öne çıkıyor.
Ekonomik şiddet ise eğitim düzeyine göre değişiyor: Okul bitirmeyen kadınlar yüzde 31,8 ile en yüksek risk grubunda, yükseköğretim mezunu kadınlar ise yüzde 8,9 ile en düşük oranda.
Fiziksel şiddet Kuzeydoğu Anadolu’da yoğun
Fiziksel şiddet oranı bölgelere göre incelendiğinde Kuzeydoğu Anadolu yüzde 25,9 ile en yüksek, Ortadoğu Anadolu yüzde 8,8 ile en düşük seviyede. Son 12 ayda psikolojik şiddet yüzde 11,6, dijital şiddet yüzde 3,7, fiziksel şiddet yüzde 2,6 olarak gerçekleşti.
En fazla şiddet gören yaş grubu ise 15-24 yaş. Psikolojik şiddet yüzde 15,2 ile bu yaş grubunda yoğunlaşırken, dijital şiddet yüzde 7,3 ile aynı grupta görüldü.
Şiddetin başlıca nedenleri ve paylaşım oranları
Şiddet nedenleri arasında erkeğin öfke kontrol sorunu yüzde 21,7 ile ilk sırada, maddi sıkıntı yüzde 13, ve yetiştirilme tarzı yüzde 13,3 ile takip ediyor.
Şiddete maruz kalan kadınların yüzde 47,7’si yaşadıklarını kimseyle paylaşmadı, yüzde 31,8’i ailesinden bir kadın, yüzde 10,2’si arkadaş veya tanıdık, yüzde 4,4’ü ise eşin ailesinden bir kadın ile durumu paylaştı.
Araştırma, Türkiye genelinde 18.275 kadın ile yüz yüze yapılan anketler ve bilgisayar destekli görüşmeler ile yürütüldü. Fiziksel, cinsel, psikolojik, ekonomik, dijital şiddet ve ısrarlı takip türleri, hem “yaşamın herhangi bir dönemi” hem de “son 12 aylık dönem” olarak incelendi.