DOLANDIRICILIK VE DİJİTAL MAĞDURİYETLER GÜNDEMDE
Ticaret Bakanlığından edinilen bilgilere göre, 2025 yılında 29’uncusu düzenlenen Tüketici Konseyi toplantısında vatandaşların günlük hayatta karşılaştıkları dolandırıcılık vakalarının önlenmesi, hedefli reklamcılık, veri ve siber güvenlik, istenmeyen arama ve e-postaların engellenmesi ile tüketicilerin korunması alanında yapay zekanın etkileri masaya yatırıldı. Toplantıda ayrıca yeni kamu spotlarıyla tüketici bilincinin artırılması konusu da ele alındı.
Tüketici dernekleri temsilcileri, güncel sorunlar ve çözüm önerilerini paylaştı. Dolandırıcılık vakaları ve yapay zekanın etkilerine karşı çalıştay grupları oluşturuldu ve Tüketici Konseyi’nin tavsiye niteliğindeki kararları belirlendi.
TÜKETİCİ HAKLARININ GÜÇLENDİRİLMESİ ÖNE ÇIKTI
Tüketiciyi Koruma Derneği Genel Başkanı Aziz Koçal, toplantıda özellikle taklit ürünler, merdiven altı üretimler, yanıltıcı internet reklamları, teslim edilmeyen ürünler ve sahte siteler gibi sorunlara dikkat çekti.
Koçal, “Gelişen teknoloji ve yapay zekanın artması dolandırıcılık vakalarını zirveye taşıyor. Bu süreçte hakkını arayan tüketici karmaşık prosedürlerle karşılaşıyor. Kişisel verilerin yeterince korunmaması durumunda zarar, güvenlik açığı bulunan kurumların sorumluluğunda olmalı” dedi.
Koçal, toplantıda sundukları çözüm önerilerini şöyle sıraladı:
- Siber suçlar ve dolandırıcılıkla etkin mücadele
- Tüketicinin bilinçlendirilmesi
- Kurumlar arası iletişim ağının güçlendirilmesi
- Başvurularda bürokratik engellerin kaldırılması ve anlık müdahale
- Kamu spotlarıyla bilgilendirme
- Temel tüketim maddelerinde vergilerin düşürülmesi, lüks ürünlerde yüksek vergi uygulanması
- Tüketici kredileri ve kredi kartı borçlarının faizlerinin düşürülmesi, borç yapılandırması
- Gıda üretimi ve ithalatında sağlık ve güvenlik standartlarının denetlenmesi
- Dijital alışverişlerde tüketici haklarının güçlendirilmesi
- Gıdaya ve konuta erişimin sağlanması ve alım gücünü artırıcı düzenlemeler
- Koçal, ayrıca tüketici hakem heyetlerinin etkin ve hızlı çalışması için iyileştirilmesi gerektiğini vurguladı.
DİJİTAL EŞİTSİZLİĞE DİKKAT
Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç, tüketicilerin yalnızca ürün bazlı mağduriyetle değerlendirilmemesi gerektiğini belirtti. Kılıç, özellikle barınma hakkı, kronik hastaların ilaca erişimi, yaşlı bireyler için yaşam merkezleri ve evde bakım hizmetlerinin artırılmasının önemine değindi.
Kılıç, dijital eşitsizliği gidermek için ücretsiz internet ve cihaz desteği sağlanması gerektiğini belirterek, kırılgan tüketiciler için eğitim ve farkındalık kampanyalarının düzenlenmesini önerdi. Ayrıca kamu kurum ve kuruluşlarında tüketici örgütü temsilcilerinin yer almasının önemine işaret etti.