İsmail Hakkı Uzunçarşılı, Osmanlı tarihine yaptığı katkılar ve kariyeriyle "Tarihçilerin Reisi" unvanını hak etmiş bir bilim insanıdır.
Kütahya'nın yetiştirdiği bu değerli tarihçi, Osmanlı tarihine dair kapsamlı incelemeleriyle bilinir.
Erken Yaş ve Eğitim Yılları
23 Ağustos 1888'de İstanbul'da doğan Uzunçarşılı, ilk eğitimini İstanbul'un çeşitli okullarında aldı. "Mercan İdadisi"nde lise eğitimine başladığı dönem, İkinci Meşrutiyet'in ilan edildiği yıllara denk gelir. Bu dönemde tarihçi Ali Reşat Bey'in etkisi altında eğitim gören Uzunçarşılı, tarihle tanışmasını bu yıllarda yapar.
Üniversite ve Öğretmenlik Kariyeri
1912 yılında İstanbul Darülfünunu Edebiyat Bölümü'nden mezun olan İsmail Hakkı Uzunçarşılı, üniversite eğitimini başarıyla tamamlar. Daha sonra öğretmenlik tayini için Maarif Nezareti'ne başvuruda bulunur ve aylık altı yüz kuruş maaşla Kütahya İdadisi'nde tarih öğretmeni olarak görevlendirilir.
Kütahya'ya Hizmetleri ve Fahri Hemşehrilik Unvanı
Kütahya'da sekiz yıl boyunca öğretmenlik yapan Uzunçarşılı, bu süre zarfında Kütahya şehri tarihine dair önemli belgeleri toplayarak bir kitap hazırlar. İstanbul Maarif Vekâleti tarafından bastırılan bu eser, Kütahya Vilayeti Meclis-i Umumisi tarafından İsmail Hakkı'ya "Kütahya Fahri Hemşehriliği" unvanını kazandırır.
Milli Mücadele ve Ankara'ya Geçiş
Milli Mücadele döneminde, Kütahya'nın Yunan Ordusu tarafından işgal edilmesi üzerine İsmail Hakkı, Kuvayi Seyyari'de fahri hizmette bulunur.
Aynı dönemde Ankara'ya raportörlük yaparak Kütahya'daki milli direniş hakkında bilgi aktarır.
Eğitim ve Araştırma Alanındaki Başarıları
1921'de Ankara'daki Ulusal Hükûmet Maarif Vekaleti tarafından "Trabzon Sultanisi"ne tayin edilen Uzunçarşılı, bu dönemde Kastamonu'da yazdığı makalelerle dikkat çeker. Ardından "Kastamonu İdadisi"nde tarih öğretmenliği görevine atanır. Eylül 1922'de Kütahya Sultanisi Müdürlüğü'ne atanmasına rağmen geçici olarak Balıkesir Maarif Müdürlüğü'ne tayin edilir.
Kütahya'da Fahri Hemşehrilik Unvanı
Kütahya Vilayeti Meclis-i Umumi tarafından "Vilayet Fahri Hemşehrilik" unvanı ile ödüllendirilen Uzunçarşılı, 1952’de Ankara merkeze bağlı "Maarif Vekâleti Genel Müfettişi" olarak atanır.
Mirası "Kütahya Şehri"
İsmail Hakkı, milletvekilliği görevinin yanı sıra 1932-1938 yılları arasında İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Tarih Bölümü’nde dersler verir ve Türk Tarih Kurumu'nda görev alır. 1950’de milletvekilliğinden ayrıldıktan sonra sadece tarih çalışmalarına odaklanan Uzunçarşılı, 89 yaşında araştırmalar yaparken hayata veda eder.
İsmail Hakkı Uzunçarşılı'nın, Kütahya'nın tarihine, milli mücadeleye, ve Osmanlı tarihine yaptığı bu değerli katkılar, onu unutulmaz bir Türk tarihçisi olarak anmamıza neden olmuştur.