Hirsutizm, kadınlarda androjene hassas bölgelerde meydana gelen erkek tipi kıllanmaya denir.
Androjenler, erkeklerde testosteron ve kadınlarda androstenedion adı verilen hormonlardır. Hirsutizm, androjen fazlalığı ya da idiopatik olabilir.
Hirsutizm Nedenleri
Hirsutizmin en yaygın nedeni, polikistik over sendromudur (PCOS). PCOS, kadınlarda en sık görülen hormonal bozukluklardan biridir. PCOS olan kadınlarda, yumurtalıklarda çok fazla androjen üretilir.
Hirsutizmin diğer nedenleri şunlardır:
- Ovarian tüylülük sendromu (Ovarian hairy nevus syndrome): Bu durum, nadir görülen bir genetik hastalıktır. Bu hastalıkta, kadınlarda androjen fazlalığı ve diğer bazı belirtiler görülür.
- Adrenal hiperplazi: Bu durum, adrenal bezlerde androjen üretiminin artmasıdır. Adrenal hiperplazi, doğuştan veya sonradan gelişebilir.
- Cushing sendromu: Bu durum, kortizol hormonunun aşırı üretimidir. Kortizol, androjenlerin üretimini uyarabilir.
- Tiroit hormonu eksikliği: Tiroit hormonu eksikliği, androjenlerin etkisini artırabilir.
- Bazı ilaçlar: Bazı ilaçlar, hirsutizme neden olabilir. Bu ilaçlar arasında anabolik steroidler, kortikosteroidler ve bazı antipsikotikler sayılabilir.
Hirsutizm Belirtileri
Hirsutizmin en belirgin belirtisi, kadınlarda androjene hassas bölgelerde aşırı kıllanmadır. Bu bölgeler şunlardır:
- Yüz: Üst dudak, çene, yanak, bıyık
- Vücut: Göğüs, karın, sırt, koltuk altı, uyluk, bacak
Hirsutizm olan kadınlarda, aşağıdaki belirtiler de görülebilir:
- Adet düzensizliği
- Akne
- Saç dökülmesi
- Cinsel isteksizlik
Hirsutizm Tedavisi
Hirsutizmin tedavisi, nedenine göre değişir. PCOS'a bağlı hirsutizm tedavisinde, PCOS'un tedavisine yönelik tedaviler uygulanır. Bu tedaviler arasında, doğum kontrol hapları, metformin ve spironolakton gibi ilaçlar sayılabilir.
Ovarian tüylülük sendromuna bağlı hirsutizm tedavisinde, bu hastalığın tedavisine yönelik tedaviler uygulanır. Bu tedaviler arasında, östrojen ve progesteron içeren ilaçlar sayılabilir.
Adrenal hiperplaziye bağlı hirsutizm tedavisinde, adrenal bezlerin cerrahi olarak alınması veya ilaç tedavisi uygulanabilir.
Cushing sendromuna bağlı hirsutizm tedavisinde, Cushing sendromunun tedavisine yönelik tedaviler uygulanır. Bu tedaviler arasında, kortizol hormonunun üretimini azaltan ilaçlar ve kortizol hormonu üretimini baskılayan ameliyatlar sayılabilir.
Tiroid hormonu eksikliğine bağlı hirsutizm tedavisinde, tiroid hormonu takviyesi uygulanır.
İlaçlara bağlı hirsutizm tedavisinde, hastanın kullandığı ilaçların değiştirilmesi veya dozlarının ayarlanması gerekebilir.
Hirsutizmden Korunma
Hirsutizmden korunmak için, aşağıdaki önlemler alınabilir:
- Sağlıklı bir yaşam tarzı benimseyin. Düzenli egzersiz yapın, sağlıklı beslenin ve yeterince uyuyun.
- Stresi azaltın. Stres, androjen üretimini artırabilir.
- Sağlıklı bir kiloda kalın. Aşırı kilolu veya obez olmak, androjen üretimini artırabilir.
- Sigara içmeyin. Sigara içmek, androjen üretimini artırabilir.
Sonuç olarak, hirsutizm, kadınlarda androjene hassas bölgelerde meydana gelen erkek tipi kıllanmaya denir.
Hirsutizm, birçok nedenden kaynaklanabilir ve belirtileri kişiden kişiye değişebilir. Hirsutizmden korunmak için, sağlıklı bir yaşam tarzı benimsemek ve stresi azaltmak önemlidir.