DÜNYA DONDURMA GÜNÜ NE ZAMAN KUTLANIYOR?
1984 yılından bu yana her yıl temmuz ayının üçüncü pazar günü, tüm dünyada Dünya Dondurma Günü olarak kutlanıyor. Bu özel gün; ister iki top dondurmayla dondurmacıda, ister evde hazırlanan tariflerle kutlanabilir. Serinleten bu tatlı sadece damakları değil, aynı zamanda tarih boyunca birçok medeniyeti de etkisi altına aldı.
DONDURMA BAŞTA AYRICALIKLI BİR LEZZETTİ
Eskiden yalnızca hükümdarların ve aristokrat sınıfın ulaşabildiği bir lezzet olan dondurma, teknolojinin ve soğutucuların gelişmesiyle her kesimden insanın sofrasına girmeyi başardı. Bugün dondurma, Japonya'nın mochi dondurmasından Türkiye'nin Maraş dondurmasına kadar farklı kültürlerde kendine has biçimlere bürünmüş durumda. Artık her damak tadına uygun, her yaş grubuna hitap eden çok sayıda çeşidi var.
İLK DONDURMA NASIL ORTAYA ÇIKTI?
Dondurmanın tek bir mucidi yok. Tarih boyunca birçok uygarlık, buz ve meyve karışımı serinletici yiyecekler geliştirmiştir. En eski soğutulmuş süt ürünlerine dair izler M.Ö. 4000 yılına kadar uzanıyor. Çin’de Tang Hanedanlığı (MS 618-907) döneminde, manda sütü, pirinç ve kafur karışımı dondurularak bugünkü dondurmanın erken örnekleri ortaya çıkmıştı.
Persler, M.Ö. 500’lü yıllarda buzla meyve suyunu karıştırarak "bastani" adlı bir tatlı üretmişti. Aztekler ise dağlardan topladıkları karları içeceklerini ve yiyeceklerini soğutmak için kullanıyorlardı.
TÜRKİYE’DE MARAŞ DONDURMASI FARK YARATIYOR
Türk mutfağındaki en özel dondurma türü şüphesiz Maraş dondurmasıdır. Süt, salep ve şekerle yapılan bu dondurma, bıçakla kesilebilecek kadar serttir. Uzun süre geleneksel yöntemlerle, kol gücüyle hazırlanmış ve farklı kıvamıyla dünyada benzerlerinden ayrılmıştır.
TEKNOLOJİ VE DONDURMANIN YÜKSELİŞİ
1843 yılında Nancy Maria Johnson, elle çalıştırılan dondurma makinesine ilk patenti aldı. 1851’de ABD’de ilk dondurma salonu açıldı. Bu dönemde dondurma hâlâ üst sınıf bir lükstü. Ancak 20. yüzyılın başlarında soğutma teknolojisinin gelişmesiyle birlikte dondurma seri üretime geçti.
Agnes Bertha Marshall ise 1800’lerin sonunda dondurma külahını tasarlayarak yaygınlaştırdı. Bu gelişmelerle birlikte dondurma, modern dünyanın en sevilen tatlılarından biri hâline geldi.
DONDURMA HAKKINDA BİLİNMEYEN GERÇEKLER
4 kg dondurma üretmek için yaklaşık 12 kg süt gerekir.
Bir top dondurmayı yemek için ortalama 50 kez yalanır.
En popüler aroma vanilyadır, ardından çikolata ve çilek gelir.
Yeni Zelanda kişi başı en fazla dondurma tüketen ülke (28,4 kg).
İlk dondurma külahı 1904'te üretildi.
En garip dondurma tatları: sarımsak, avokado, peynir, pastırma.
"Beyin donması", damağınızdaki sinir uçlarının hızlı soğumaya verdiği tepkidir.
Dünya genelinde 12’den fazla özgün dondurma türü var (Maraş, Bastani, Kulfi, Mochi, Gelato, Affogato vb.).
Sanayileşme sonrası ABD, dondurma üretiminde lider konuma geldi.
Dondurma dükkânları en fazla satışını pazar günleri yapıyor.