ABD ile Çin arasında süregelen teknoloji rekabeti, yapay zeka çipleri üzerinden yeni bir krize sahne oluyor. ABD Adalet Bakanlığı, iki Çin vatandaşı Chuan Geng ve Shiwei Yang’u, Ekim 2022’den Temmuz 2025’e kadar Nvidia’nın en güçlü yapay zeka çip modeli H100 GPU’larını izinsiz şekilde Çin’e sevk etmekle suçladı.
İddialara göre, bu kişiler yasa dışı yollarla Çin’e ulaştırdıkları H100 çiplerini, gelişmiş yapay zeka modellerinin eğitilmesi ve yüksek performanslı veri işleme alanlarında kullanılmak üzere gönderdiler. Bu gelişme, zaten hassas olan ABD-Çin çip ilişkilerini bir kez daha gerginleştirdi.
Casusluk İddiaları Tayvan’a da Sıçradı
Çip dünyasındaki casusluk iddiaları yalnızca ABD-Çin hattıyla sınırlı değil. Tayvanlı savcılar, dünyanın en büyük çip üreticisi TSMC’den ticari sırları çaldığı iddia edilen üç kişiyi gözaltına aldı. Bu gelişmeler, yarı iletken sektöründe teknolojik bilgi güvenliğinin ne kadar kritik olduğunu bir kez daha ortaya koyuyor.
H100 Çiplerinin Önemi
Nvidia H100 GPU’ları, GPT-4 gibi büyük dil modellerinin eğitimi, bilgisayarlı görü ve doğal dil işleme gibi ileri yapay zeka uygulamalarında kritik rol oynuyor. Yüksek işlem gücü sayesinde, büyük veri setlerini işleme ve yapay zeka projelerini hızlandırma konusunda rakipsiz kabul ediliyor.
Nvidia CEO’su Jensen Huang, yapay zeka çipi yarışında ABD ve Çin’in başa baş olduğunu belirtirken, Çinli teknoloji devi Huawei’nin, Nvidia ve ABD’li çip üreticileri için güçlü bir rakip haline geldiği uyarısında bulundu.
Pazarın Hakimi ABD, Ham Maddede Çin’e Bağımlı
Çip ve yarı iletken pazarında ilk 10 şirketin 6’sı ABD merkezli. Nvidia, 4,4 trilyon dolarlık piyasa değeriyle listenin zirvesinde yer alıyor. Ancak üretimde kullanılan galyum ve germanyum gibi kritik ham maddelerin büyük bölümü Çin’den sağlanıyor. Galyumun yüzde 80’den fazlası, germanyumun ise yaklaşık yüzde 60’ı Çin’de üretiliyor.
Bu durum, ABD’nin teknolojideki üstünlüğüne rağmen tedarik zincirinde Çin’e bağımlı olduğunu gösteriyor.
ABD’nin Çip Yatırımlarını Geri Getirme Hamlesi
2022’de çıkarılan “Çip ve Bilim Yasası” ile ABD, yarı iletken üretimini ülke içine taşımayı hedefliyor. Bu kapsamda Tayvanlı TSMC, Arizona’da birden fazla ileri teknoloji üretim tesisi kurmak için 100 milyar doları aşan yatırım planını duyurdu. Proje hayata geçtiğinde ABD tarihindeki en büyük yabancı yatırımlardan biri olacak.