Baş dönmesi, sık karşılaşılan ve cinsiyet fark etmeksizin herkeste görülebilen bir rahatsızlıktır. Hareket halindeyken veya yatarken bile baş dönmesi yaşanabilir. Baş dönmesi, kişide denge kaybına neden olabileceğinden dikkatli olunması gerekir. En yaygın baş dönmesi türü ise Benign Paroksismal Pozisyonel Vertigo (BPPV) olarak bilinir. Bu durum, özellikle yatarken veya ani baş hareketlerinde baş dönmesine yol açar.
BENİGN PAROKSİSMAL POZİSYONEL VERTİGO (BPPV) NEDİR?
BPPV, baş dönmesi şikayetlerinin en yaygın nedenidir ve halk arasında "kristal oynaması" olarak bilinir. İç kulakta bulunan küçük kalsiyum kristallerinin yerinden oynaması sonucu denge kanallarına gitmesiyle bu rahatsızlık oluşur. BPPV hastaları, başlarını aniden hareket ettirdiklerinde baş dönmesi yaşar. Genellikle bu rahatsızlık zamanla kendiliğinden geçer, ancak bazı durumlarda tedavi gerekebilir.
BAŞ DÖNMESİ NELERDEN KAYNAKLANABİLİR?
Baş dönmesinin nedenleri oldukça çeşitlidir. Beyin, kulak ve kalp gibi organlarla ilgili sorunlar, nörolojik problemler, kullanılan ilaçlar ve hatta psikolojik rahatsızlıklar baş dönmesine yol açabilir. Baş dönmesi, tansiyon düşüklüğü, anemi, kulak enfeksiyonları, susuz kalmak, aşırı egzersiz ve sıcak hava gibi faktörlerden de kaynaklanabilir.
Baş dönmesinin sık rastlanan nedenleri şunlardır:
- Periferik Vertigo: İç kulak dengesizlikleri, baş dönmesinin en yaygın nedenidir. BPPV gibi durumlar, bu tür vertigoya örnektir.
- Santral Vertigo: Beyin kaynaklı ciddi sağlık sorunları sonucu ortaya çıkar. Beyin tümörleri, beyin kanamaları ve epilepsi gibi durumlar bu tür vertigoya yol açabilir.
- Metabolik Hastalıklar: Diyabet, kalp hastalıkları ve tiroit problemleri de baş dönmesi şikayetlerine neden olabilir.
- Enfeksiyonlar: Soğuk algınlığı ve grip gibi enfeksiyonlar baş dönmesine sebep olabilir.
- Psikolojik Rahatsızlıklar: Stres, depresyon ve panik atak gibi psikolojik durumlar da baş dönmesini tetikleyebilir.
Uzmanlar baş dönmesi yaşayan kişilerin, ani hareketlerden kaçınmasını, bol su içmelerini ve dinlenmelerini tavsiye ediyor. Ancak baş dönmesi sık sık tekrarlıyorsa ya da şiddetliyse, mutlaka bir uzmana başvurulmalıdır. Doktorunuz, durumunuzu değerlendirdikten sonra uygun tedavi yöntemini önerecektir.
Baş dönmesi şikayetleriyle hekime başvurulduğunda, tanı koymak için Dix-Hallpike (DH) testi gibi yöntemler uygulanır. Hekim, hastanın vücut pozisyonunu değiştirerek baş dönmesinin nedeni araştırılır.