Afyonkarahisar'ın Bolvadin ilçesinde yer alan Üçhöyük’te, kayıp şehir Puruşhanda'yı bulmak amacıyla sürdürülen arkeolojik kazılarda yeni ve dikkat çekici bulgular ortaya çıkarıldı. Kazılarda, kerpiçten yapılmış üç fırın ve iki ocak gün yüzüne çıkarıldı. Kazı başkanı Prof. Dr. Özdemir Koçak’a göre, bu alan büyük olasılıkla bir üretim atölyesi olarak kullanılmış.
KAZILAR GENİŞLEDİ, ÜRETİM İZLERİ ORTAYA ÇIKTI
2020 yılında başlatılan ve 2024’te Cumhurbaşkanlığı kararıyla resmi kazı statüsüne alınan Üçhöyük kazılarını, Selçuk Üniversitesi öğretim üyesi Prof. Dr. Özdemir Koçak başkanlığındaki ekip sürdürüyor. Japon bilim insanlarının da destek verdiği kazılar, bu yıl “Geleceğe Miras” projesi kapsamına da alındı.
Kazı alanında bugüne kadar mühürler, ağırşaklar (tekstilde kullanılan ağırlıklar), bakır ve kurşundan iğneler ve küpeler, çanak-çömlek, metal döküm kalıpları ve heykelcikler gibi pek çok buluntuya ulaşıldı.
"BU ALAN ÖZEL ÜRETİME AYRILMIŞ OLABİLİR"
Kazı Başkanı Prof. Dr. Özdemir Koçak, bu yılki çalışmaların önceki yıllara göre daha geniş bir alanda yapıldığını belirtti:
“1,5-2 metre yüksekliğinde, büyük kısmı kerpiç duvarlarla örülmüş, bazı yerleri sıvanmış mekanlara ulaştık. Bu alanlar büyük ihtimalle atölye olarak kullanılmış. 3 fırın ve 2 ocak bulduk. Üretim faaliyeti belirgin. Ancak bu üretim, saray veya yönetici sınıfına yönelik olabilir. Çanak çömlek ve gıda üretimi burada yoğun şekilde yapılmış.”
"ÜÇHÖYÜK, ANTİK ÇAĞIN KARGO MERKEZİ GİBİ"
Prof. Dr. Koçak, kazı alanında ayrıca bakır disk, iğneler, küpeler, taş bıçaklar gibi günlük yaşamda kullanılan pek çok malzemenin ortaya çıktığını söyledi. Bu bulgulara göre Üçhöyük, sadece bir üretim değil, aynı zamanda bölgesel ticaret ve dağıtım merkezi olabilir:
“Üçhöyük, bölgenin en büyük üretim ve toplama merkezi olarak karşımıza çıkıyor. Adeta antik dönemin ‘kargo merkezi’ gibi işlev görmüş olabilir.”
Puruşhanda için Yazılı Bir Belge Bekleniyor
Puruşhanda, Mezopotamya ve Anadolu arasında milattan önce 2000’li yıllarda aktif olduğu bilinen ticari bir kent. Ancak arkeolojik olarak yeri henüz kesinleşmiş değil.
Afyonkarahisar İl Kültür ve Turizm Müdürü Yusuf Altın, Üçhöyük’teki bulguların bu gizemli şehirle bağlantıyı güçlendirdiğini vurguladı:
“Kazı ekibi büyüyor, buluntular artıyor. Eğer yazılı bir tablet, belge ya da mühür bulunursa, Puruşhanda’nın ana merkezi olarak Üçhöyük’ün kabul edilmesi mümkün. Bilim dünyasına bu keşfi Afyonkarahisar’dan duyurmak istiyoruz.”
KAYIP KENT PURUŞHANDA HAKKINDA KISA BİLGİ
-
MÖ 2000’li yıllarda Anadolu'da önemli bir ticaret merkeziydi.
- Mezopotamya kaynaklarında adı geçiyor.
- Akadlar ve Asurlularla ticaret yaptığı biliniyor.
- Arkeolojik olarak yeri henüz %100 netleştirilmiş değil.
- Orta Anadolu’da bir yerde olduğu düşünülüyor.