Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi (BEUN) Mühendislik Fakültesi Harita Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Şenol Hakan Kutoğlu, Avrupa Uzay Ajansı’na bağlı Sentinel-2 uydularından elde edilen verilerle Türkiye’nin kuraklık seviyelerini analiz etti. Geliştirilen özel yazılım, yakın kızılötesi ve kısa dalga kızılötesi bantlardan yararlanarak bitkilerin su içeriğini ölçümledi.
Bu kapsamda Mayıs, Haziran ve Ağustos aylarına ait veriler incelenerek Türkiye’nin kuraklık haritası oluşturuldu. Harita üzerinde farklı renklerle gösterilen alanlar, su içeriğinin hangi seviyede olduğunu gözler önüne serdi.
Uydu Verileriyle Kuraklık Seviyesi Tespit Edildi
Prof. Dr. Kutoğlu, bu yılın yağış açısından oldukça yetersiz geçtiğini belirterek ülke genelinde kuraklığın yaşam alanlarını doğrudan etkilediğini ifade etti. “Peyzaj alanları sararıyor, ağaçlar kuruyor. Uydu verileriyle bu değişimleri Türkiye genelinde incelemek mümkün.” dedi.
Hazırlanan haritalarda, koyu kırmızı alanların genellikle yangınlarla yok olan bölgeleri temsil ettiğini, beyaz alanların ise kuraklıktan etkilenmediğini aktaran Kutoğlu, beyazdan kırmızıya uzanan pembe tonlarının da su içeriği azalan bitki örtüsünü gösterdiğini kaydetti.
Bitkilerin ülke genelinde su stresine girdiğine dikkat çeken Kutoğlu, “Toprak nemini kaybetmiş durumda. Bitkiler yeterli yağış alamadığında kökleriyle topraktan su çekemiyor. Bu da yaprakların kurumasına ve bitki stresine yol açıyor.” şeklinde konuştu.
Kuraklıkla Mücadele İçin Alınması Gereken Önlemler
Kutoğlu, kuraklık sorunuyla başa çıkabilmek için yalnızca yasal düzenlemelerin yeterli olmayacağını, toplumsal bilinçlenmeye de ihtiyaç olduğunu vurguladı. Özellikle tarım alanlarında susuz tarıma uygun ürünlerin tercih edilmesi gerektiğini belirterek buğday gibi fazla su isteyen ürünlerin kuraklık riskini artırabileceğini söyledi.
Ayrıca kentlerde betonlaşmaya karşı önlemler alınması gerektiğine dikkat çeken Kutoğlu, şu önerilerde bulundu:
Kentlerin ağaçlandırılması ve peyzaj alanlarında az su isteyen bitkilerin tercih edilmesi,
Yeni imar alanlarında yeşil çatı uygulamalarının zorunlu hale getirilmesi,
Yansıtıcılığı yüksek çatı malzemeleri ve açık renkli boya kullanımının teşvik edilmesi,
Belediyeler tarafından yağmur suyu toplama sistemlerinin yaygınlaştırılması.
İklim Değişikliği ve Kaçınılmaz Gerçek
Prof. Dr. Kutoğlu, iklim değişikliğinin günümüzün en önemli küresel sorunlarından biri olduğunu vurgulayarak şu ifadeleri kullandı:
“İklim değişikliği artık geri döndürülebilecek bir noktada değil. Bununla birlikte yaşamayı öğrenmeli ve gerekli önlemleri alarak uyum sağlamalıyız.”