Anne ve babası hayatta olmasına rağmen yeterli şefkat, ilgi ve bağ kurma imkânı bulamayan çocuklar, sosyal yetimlik tehlikesiyle karşı karşıya. Uzmanlara göre bu durum, çocukların ruh sağlığı üzerinde uzun vadeli ve kalıcı etkiler yaratabiliyor.
Sosyal yetimlik, çocukların fiziksel olarak bir kayıp yaşamamış olmasına rağmen, psikolojik ve duygusal anlamda ciddi bir yoksunluk içinde büyümesiyle ortaya çıkıyor. Ebeveynlerin çocuklarıyla sağlıklı bağ kuramaması, onların gelişimini olumsuz etkileyebiliyor.
EBEVEYN EVDE AMA ÇOCUK YALNIZ
Çocuk gelişimi üzerine çalışan psikologlar, sosyal yetimlik yaşayan çocukların güvenli bağlanma geliştiremediğini ve bu durumun ilerleyen yaşlarda sosyal ilişkilerini olumsuz etkileyebileceğini vurguluyor. Aile içi fiziksel ya da duygusal şiddet, yoğun iş temposu ve ebeveyn ihmali gibi durumlar, çocuklarda derin yalnızlık hissini tetikliyor.
Uzmanlara göre bu çocuklar genellikle sevilmediklerini, değer görmediklerini, kimse tarafından anlaşılmadıklarını hissediyor. Bu duygular zamanla depresyon, içe kapanma, teknolojiye aşırı yönelme ve sosyal ilişkilerden kaçınma gibi sorunlara yol açabiliyor.
DUYGUSAL YOKSUNLUK, BAĞIMLILIK VE DAVRANIŞ BOZUKLUKLARINA ZEMİN HAZIRLIYOR
İlgiden mahrum büyüyen çocukların, dijital oyunlara bağımlı hale gelme riski de artıyor. Güvensizlik ve ilgi eksikliği yaşayan çocuklar, çoğu zaman dijital dünyada kendilerine ait bir alan yaratmaya çalışıyor. Bu durum ise teknoloji bağımlılığı ve öfke kontrol sorunlarını beraberinde getirebiliyor.
Uzmanlara göre, duygusal bağ eksikliği yaşayan çocuklarda ani öfke patlamaları, göz teması kurmaktan kaçınma ve sosyal ortamlarda aşırı çekingenlik gibi belirtiler görülebilir. Bu tür durumlarda çocuğun ihmal edilip edilmediği mutlaka araştırılmalı.
SOSYAL HİZMETLER YETERSİZ KALIYOR
Sosyal hizmet alanında yapılan çalışmalar ise ne yazık ki çoğu zaman yüzeyde kalıyor. Koruyucu ve önleyici politikaların eksikliği, özellikle duygusal ihmalin yaygınlaştığı bu dönemde çocukların psikolojik ihtiyaçlarının karşılanmasını zorlaştırıyor. Ebeveynlerin kendi sorunlarına odaklanması, çocukların yalnızlaşmasına ve duygusal bağ kuramamasına neden oluyor.
SOSYAL YETİMLİĞE KARŞI DESTEK PROGRAMLARI UYGULANIYOR
Sosyal alanda çalışan vakıflar, sosyal yetim çocuklara yönelik bireysel ve grup terapileri düzenliyor. Aynı zamanda bakım veren ebeveynler için de özel destek programları uygulanıyor. Bu sayede hem çocukların duygusal ihtiyaçları giderilmeye çalışılıyor hem de aile içi iletişimin güçlenmesi sağlanıyor.
DESTEKLE DEĞİŞEN BİR HAYAT: GERÇEK BİR HİKAYE
Zor bir geçmişe sahip olan Şadiye A., kızının sosyal yetimlik yaşadığını ancak aldığı psikososyal destekle bu durumun üstesinden geldiklerini anlattı. Sessiz, içine kapanık ve arkadaşlık kuramayan çocuğunun zamanla özgüven kazandığını, okul birincisi olduğunu ve burs aldığını belirterek, doğru destekle çocukların hayatında büyük değişimler yaşanabileceğini söyledi.