Nöbetçi Eczaneler
Sıcak birçok ülkede ölümlere neden oluyor. İklim krizinin etkileri her geçen gün daha da belirginleşiyor ve bu durum, 2024 yılının Mayıs ayının tarihin en sıcak mayıs ayı olarak kayıtlara geçmesiyle kendini gösterdi. Rekor sıcaklıklar, birçok ülkede can kayıplarına neden oldu ve uzmanlar, sıcaklık artışının devam etmesi durumunda ölümlerin artacağı konusunda uyarılarda bulunuyor.
Sıcak birçok ülkede ölümlere neden oluyor
AB’ye bağlı Copernicus İklim Değişikliği Servisi verilerine göre, Mayıs 2024, bugüne kadar ölçülen en sıcak mayıs ayı oldu. Ortalama yüzey hava sıcaklığı, 1991-2020 mayıs ortalamasının 0,65 derece, 1850-1900 mayıs ayı ortalamasının 1,52 derece, ve 2020’deki en sıcak mayıs ayının ise 0,19 derece üzerinde, 15,91 derece olarak kaydedildi. Bu rekor sıcaklıklar, dünyanın çeşitli bölgelerinde sıcak hava dalgalarına ve sıcaklığa bağlı ölümlere yol açtı.
Afrika’da Sıcak Hava Dalgası
Afrika’nın Sahel bölgesinde ve batı kesimlerinde yüksek sıcaklıklar Mart ayı sonundan itibaren etkili olmaya başladı. Mali’de termometreler 3 Nisan’da 42,5 dereceyi gösterirken, başkent Bamako’daki Gabriel-Toure Hastanesi yetkilileri, nisan ayının ilk dört gününde 102 kişinin aşırı sıcaklar nedeniyle hayatını kaybettiğini açıkladı. Ölenlerin yarısının 60 yaş üzerindeki kişiler olduğu bildirildi.
Asya’da Yıkıcı Sıcaklıklar
Bangladeş’te Mayıs ayının başındaki sıcak hava dalgası nedeniyle en az 15 kişi yaşamını yitirirken, birçok eğitim kurumu tatil edildi. Hindistan’da ise başkent Yeni Delhi’de 29 Mayıs’ta 52,9 dereceyle tüm zamanların en yüksek sıcaklığı kaydedildi. Ülkede haziran başında devam eden yüksek sıcaklıklar Odişa, Uttar Pradeş, Bihar ve Racastan gibi eyaletlerde birçok kişinin ölümüne neden oldu.
Kuzey Amerika’da Aşırı Sıcaklıklar
Kuzey Amerika da aşırı sıcaklardan etkilendi. NASA’nın verilerine göre, Meksika ve ABD’nin güneybatı eyaletlerinde sıcak hava dalgası Haziran başından itibaren etkili oldu. Las Vegas ve Phoenix kentlerinde termometreler 6 Haziran’da 43 dereceyi gösterirken, California’daki Death Valley’de sıcaklık 50 dereceye ulaştı. Meksika’nın 14 eyaletinde hava sıcaklıkları 40 dereceyi aştı ve 29 Mayıs – 5 Haziran tarihleri arasında 29 kişi aşırı sıcaklar nedeniyle öldü.
Sıcaklık Nedeniyle Ölümler Artıyor
Dünya Sağlık Örgütü’nün (WHO) verilerine göre, sıcaklıkla bağlantılı ölümler 2000-2004 ortalaması ile 2017-2021 ortalaması kıyaslandığında %85 arttı. 2000 ile 2019 yılları arasında dünyada her yıl ortalama 489 bin kişi aşırı sıcaklıklar nedeniyle hayatını kaybederken, bu ölümlerin %45,8’i Asya, %36,5’i Avrupa, %11,6’sı Amerika, %5,2’si Afrika ve %0,8’i Okyanusya kıtasında gerçekleşti.
Aşırı Sıcakların Sağlık Üzerindeki Etkileri
Sağlık Bilimleri Üniversitesi Gülhane Eğitim ve Araştırma Hastanesi Geriatri Bilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Mehmet İlkin Naharcı, aşırı sıcakların ufak bir sıvı kaybından ölümlere kadar giden sonuçları olabileceğini belirtti. Naharcı, sıcaklığa bağlı ölümlerin %90’ının 65 yaş üzerinde görüldüğünü ve sıcaklık artışı yaşanan bölgelerde ölüm risklerinin iki kat artacağı tahmininde bulundu.
Korunma Yöntemleri
Aşırı sıcakların olumsuz etkilerinden korunmak için Prof. Dr. Naharcı, özellikle sıcaklıkların 27-28 dereceyi aştığı zamanlarda dikkatli olunması gerektiğini vurguladı. Günlük sıvı tüketiminin en az %30-40 artırılması gerektiğini belirten Naharcı, kafein içeren içeceklerden uzak durulmasını önerdi.