Çin’in Guangzhou kentinde faaliyet gösteren Kaiwa Technology’nin kurucusu Dr. Zhang Qifeng, yapay rahim teknolojisinin artık “olgun bir aşamaya” ulaştığını açıkladı. Zhang, bir robotun karnına yerleştirilecek yapay rahim aracılığıyla hamilelik sürecinin insan ve robot etkileşimiyle gerçekleştirilebileceğini belirtti.
Bu teknolojiye göre, robotun karnında yer alacak yapay rahimde bebek, özel bir tüpten aldığı besinlerle büyüyecek. Gelişim süreci, yapay amniyotik sıvı içinde dokuz ay boyunca devam edecek ve süreç sonunda canlı bir bebeğin doğabileceği ifade ediliyor.
Prototip ve maliyet tartışmaları
Teknolojinin ilk prototipinin önümüzdeki yıl piyasaya çıkması bekleniyor. Satış fiyatının ise yaklaşık 100 bin yuan (yaklaşık 10 bin sterlin) olacağı öngörülüyor. Ancak embriyonun yapay rahme nasıl yerleştirileceği ve döllenmenin hangi yöntemlerle gerçekleştirileceği konusunda henüz net bir açıklama yapılmadı.
Dr. Zhang, bu fikrin tamamen yeni olmadığını hatırlatarak, geçmişte bilim insanlarının prematüre kuzuları “biyotorba” içinde haftalarca yaşatmayı başardığını söyledi. Ancak bu gelişmeler, yapay rahim uygulamalarının etik ve hukuki sonuçları konusunda yoğun tartışmaları da beraberinde getiriyor.
Kısırlığa çözüm mü, anneliğe tehdit mi?
Dr. Zhang, Guangdong eyaletindeki yetkililerle politika ve yasa taslakları üzerine görüştüğünü ve teknolojinin Çin’de artan kısırlık oranına çözüm olabileceğini savunuyor. Verilere göre Çin’de kısırlık oranı 2007’de yüzde 11,9 iken 2020’de yüzde 18’e yükselmiş durumda.
Ancak uzmanlar arasında farklı görüşler bulunuyor. Eleştirilere göre yapay rahim, anne ile bebek arasındaki biyolojik bağı koparabilir. Philadelphia Çocuk Hastanesi’nden 2022 yılında yapılan bir araştırmada, bu tür teknolojilerin hamileliği “hastalıklı bir süreç” gibi gösterebileceği uyarısı yapılmıştı.
Diğer taraftan bazı uzmanlar ise yapay rahmin kadınlar için bedensel yükleri ortadan kaldırabileceğini savunuyor. Bu görüşe göre, kadınlar hamilelik sürecinde karşılaşılan sağlık risklerinden korunabilir ve doğum deneyimi daha özgür bir hale gelebilir.
Etik ve hukuki boyut gündemde
Teknolojinin gelişmesi, tıp alanında önemli bir adım olarak görülse de, toplumsal ve etik boyutları tartışılmaya devam ediyor. Uzmanlar, yapay rahim uygulamasının yalnızca tıbbi değil, aynı zamanda hukuki ve sosyal sonuçlarının da dikkatle değerlendirilmesi gerektiğini vurguluyor.