Tıp alanında kanser araştırma teşhis ve tedavi konularını inceleyen bilim dalına onkoloji denir.Kanser, vücudun hücrelerinin kontrolsüz bir şekilde büyüdüğü ve çoğaldığı bir hastalıktır. Bu bilim dalı kanserin nedenlerini risk faktörlerini, teşhis yöntemlerini ve tedavi seçeneklerini araştırarak kanserle savaşta önemli bir rol oynar.
Onkoloji Neye Bakar?
Onkoloji, temelde kanser hastalığına odaklanan bir tıp dalıdır ve aşağıdaki kanser türleri ile ilgilenir:
- Meme Kanseri
- Prostat Kanseri
- Akciğer Kanseri
- Bağırsak Kanseri
- Cilt Kanseri (Melanom Dahil)
- Kan Kanserleri (Lösemi, Lenfoma, Miyelom)
- Rahim Kanseri
- Baş ve Boyun Kanseri
- Yumurtalık Kanseri
- Beyin ve Sinir Sistemi Kanserleri
- Kemik Kanseri
- Mesane Kanseri
- Pankreas Kanseri
- Karaciğer Kanseri
Bunun dışında da 200’e yakın kanser türü bulunmaktadır. Onkoloji, kanser türlerinin teşhis, tedavi ve takibiyle ilgilenirken aynı zamanda kanser araştırmalarını da yürüten bir tıp dalıdır.
Onkolojinin Alt Dalları Nelerdir?
- Medikal Onkoloji: Kemoterapi, immünoterapi, hedefe yönelik tedaviler ve diğer ilaçları kullanarak kanserle savaşta önemli bir rol oynarlar.
- Radyasyon Onkolojisi: Radyasyon onkolojisi, kanser tedavisinde radyoterapi kullanımına odaklanır. Bu tedavi, yüksek enerjili ışınlarla kanser hücrelerini hedef alarak öldürmeyi amaçlar.
- Cerrahi Onkoloji: Kanserli dokuların cerrahi olarak çıkarılması işlemini gerçekleştiren daldır.
- Pediatrik Onkoloji: Çocuklarda görülen kanser türlerini teşhis ve tedavi ederler. Çocuk kanseri vakalarının özel gereksinimleri olduğundan, bu alanda uzmanlaşmış doktorlar gereklidir.
- Jinekolojik Onkoloji: Kadın üreme organlarında (rahim, yumurtalıklar, vb.) görülen kanserleri teşhis ve tedavi eder.
- Hematoloji - Onkoloji: Kan kanseri (lösemi, lenfoma, miyelom) ve kan bozuklukları ile ilgilenir. Kan kanserleri hematopoetik (kan üreten) sistemi etkiler.
- Nöroonkoloji: Beyin ve sinir sistemi kanserleriyle ilgilenir.
- Gastrointestinal Onkoloji: Mide, bağırsak ve diğer sindirim sistemi organlarında görülen kanserleri ele alır.
- Meme Kanseri Onkolojisi: Meme kanseri teşhis ve tedavisi ile ilgilenen tıp dalıdır.
Kanser Teşhisi Nasıl Konulur?
Onkolojide, kanser teşhisi koymak için bir dizi önemli yöntem ve süreç bulunmaktadır.
İlk adım, hastanın tıbbi geçmişi, aile öyküsü ve semptomlarının detaylı bir şekilde değerlendirilmesini içerir. Bu klinik değerlendirme, hastanın kanser riskini berlilemeye yardımcı olur.
Doktor, hastanın fiziksel olarak muayenesini gerçekleştirir. Bu, kanserin bulunduğu bölgenin ve boyutunun belirlenmesinde yardımcı olur. Örneğin, meme kanseri teşhisi için memelerin muayenesi, cilt kanseri için derinin incelenmesi gibi işlemler yapılmaktadır.
Daha sonra görüntülenme testleri doktorlara vücudun iç yapısını görmelerini sağlar. Mamografi, ultrason, manyetik rezonans görüntüleme (MRG) ve bilgisayarlı tomografi (BT) gibi yöntemler kullanılarak kanserin varlığı ve yaygınlığı hakkında daha fazla bilgi elde edilmektedir.
Biyopsi işlemine geçilir. Bu işlem kanser teşhisinin kesinleştirilmesi için en önemli adımlardan biridir. İşlem sırasında şüpheli doku veya tümörden bir örnek alınır ve laboratuvar testleri yapılmaktadır. Biyopsi sonuçları, kanserin türünü ve evresini belirlemeye yardımcı olur.
Patologlar, biyopsi örneklerini mikroskop altında incelemektedirler. Doku örneklerini inceleyerek kanserin türünü, hücresel özelliklerini ve agresifliğini değerlendirirler.
Biyopsi Nedir?
Biyopsi, bir tıbbi işlem olup dokudan hücre almayı içerir. Bu örnekler laboratuvar incelemeleri için kullanılarak çeşitli hastalıkların teşhisi ve tedavi planlaması için önemli bilgiler sağlar.
Biyopsi Neden Yapılır?
Biyopsiler, kanser teşhisi, kanserin türünün belirlenmesi, enfeksiyonların tanısı, doku hasarı veya iltihapların değerlendirilmesi gibi bir dizi tıbbi amaç için kullanılmaktadır. Bu küçük örnekler, hastalıkların nasıl tedavi edileceği konusunda önemli rehberlik sağlar.Biyopsi Nasıl Yapılmaktadır?
Biyopsi, belirli bir bölgeden doku veya hücre örneği almanın farklı yollarıyla yapılabilmektedir:
- İnce İğne Biyopsisi: Bu yöntemde, ince bir iğne kullanılarak küçük bir doku örneği alınır. İnce İğne, genellikle bir ultrason veya BT taraması rehberliğinde yerleştirilmektedir. Özellikle kistler veya ödemler gibi iç organlardaki anormalliklerin değerlendirilmesinde kullanılmaktadır.
- Kapalı Biyopsi: Bu prosedürde, doku örneği almak için bir endoskop veya cerrahi alet vücudun içine yerleştirilmektedir böylece doktor, görüntüler eşliğinde hedef dokuyu alır.Bu yöntem, mide, bağırsak veya akciğer biyopsileri için sıkça kullanılmaktadır.
- Açık Biyopsi: Açık biyopsi, cilt altı kitleler veya büyük iç organlardan doku alınması gerektiğinde kullanılmaktadır. Bu yöntem, cerrahi bir kesik gerektirir ve dokunun bir bölümünün alınmasına izin verir.
Meme kanseri teşhis ve tedavi yöntemleri için buraya tıklayınız