Danimarka hükümeti, ülkedeki okuryazarlık oranlarının düşüş göstermesi nedeniyle radikal bir karar aldı. Kitaplara uygulanan yüzde 25’lik katma değer vergisi (KDV) tamamen kaldırılacak. Dünyanın en yüksek kitap vergilerinden biri olarak bilinen bu uygulamanın sona erdirilmesi, ülkenin kültürel yaşamında önemli bir dönüm noktası olarak değerlendiriliyor.
Kültür Bakanı Jacob Engel-Schmidt, bu kararın daha fazla kitabın raflarda yer almasına katkı sağlayacağını belirtti. Yıllık yaklaşık 330 milyon krona (44 milyon euro) mal olacak düzenlemeye ilişkin Engel-Schmidt, “Bu ülkemizin geleceğine yapılmış bir yatırımdır” ifadelerini kullandı.
Okuma Krizi Alarm Veriyor
Kararın alınmasında en büyük etken, OECD tarafından açıklanan dikkat çekici veriler oldu. Son raporlara göre Danimarka’da 15 yaşındaki her dört çocuktan biri basit bir metni anlamakta zorlanıyor. Bu sonuç, ülke genelinde büyüyen bir “okuma krizi” tartışmasını beraberinde getirdi.
Engel-Schmidt, yapılan araştırmalara dikkat çekerek, “Son yıllarda yayılan okuma krizini sona erdirmek için tüm imkanlarımızı kullanmalıyız” dedi. Bakan, bu nedenle vergi kaldırma kararının kültürel bir yatırım olarak görülmesi gerektiğini vurguladı.
Gençlerin Okuma Alışkanlığı Düşüşte
Uzmanlar, gençler arasındaki okuma seviyesinin düşüşünü dikkat süresinin kısalmasına ve dijital yaşamın yoğun etkisine bağlıyor. Akıllı telefonlar, sosyal medya ve çevrimiçi içerikler, gençlerin kitaplara ayırdığı zamanı azaltıyor. Bu nedenle devletin attığı bu adım, okuma alışkanlığını güçlendirmek için kritik bir hamle olarak değerlendiriliyor.
İskandinav Ülkeleriyle Karşılaştırma
Danimarka bugüne kadar kitaplara en yüksek vergiyi uygulayan İskandinav ülkesi konumundaydı. Finlandiya’da kitaplardan yüzde 14 vergi alınırken, İsveç’te bu oran yüzde 6 seviyesinde. Norveç’te ise kitaplar tamamen vergiden muaf tutuluyor. Yeni düzenleme ile Danimarka, komşularıyla aynı çizgiye yaklaşmış olacak.
Kültürel Gelecek İçin Stratejik Adım
Danimarka’nın aldığı karar, yalnızca ekonomik değil kültürel bir hamle olarak görülüyor. Kitap fiyatlarının düşmesiyle birlikte daha geniş bir kesimin kitaba erişmesi hedefleniyor. Bu durum, hem yayınevlerini hem de okuyucuları doğrudan etkileyecek. Hükümetin beklentisi, kitap satışlarının artmasıyla gençlerin okuma alışkanlıklarının yeniden güçlenmesi yönünde.