Mide tembelliği, yalnızca sindirim sistemini değil genel vücut sağlığını da olumsuz etkileyen bir durumdur.
Özellikle bağırsakların işleyişine doğrudan etkide bulunan bu rahatsızlık, zamanında müdahale edilmediğinde yaşam kalitesinde ciddi düşüşlere neden olabilir. Gastroenteroloji Bölümü’nden Doç. Dr. Nurettin Tunç, mide tembelliği (gastroparezi) hakkında önemli bilgiler ve öneriler paylaştı.
Gastroparezi Nedir ve Neden Olur?
Gastroparezi, diğer bir adıyla mide tembelliği, midenin kas kasılmalarındaki bozukluk nedeniyle sindirimi normalden daha uzun sürede gerçekleştirdiği bir durumdur. Bu rahatsızlık, midenin spontan hareketini etkileyerek sindirilen besinlerin ince bağırsağa geçişini zorlaştırır.
Özellikle Tip 1 diyabet hastalarında mide tembelliği riski daha yüksektir. Gastroparezinin cerrahi müdahale gerektiren bir rahatsızlık olmaması, tedaviyi yaşam tarzı değişiklikleri ve ilaç tedavisiyle sınırlı kılar.
Gastroparezinin Yaygın Nedenleri
- Diyabet: Tip 1 ve Tip 2 diyabet hastalarında sık görülür.
- Kronik Hastalıklar: Yüksek tansiyon ve diğer kronik rahatsızlıklar mide tembelliğini tetikleyebilir.
- İlaç Kullanımı: Özellikle antidepresanlar, ağrı kesiciler ve alerji ilaçları bu durumu kötüleştirebilir.
- Cerrahi Müdahaleler: Geçirilmiş mide veya bağırsak ameliyatları mide tembelliğine neden olabilir.
Gastroparezi Belirtileri Nelerdir?
- Karın ağrısı ve şişkinlik
- Mide bulantısı ve kusma
- Hızlı tokluk hissi
- Besinlerin sindirilememesi nedeniyle kilo kaybı
- Besinlerin midede uzun süre kalmasına bağlı enfeksiyon riski
Tedavi ve Önleme Yöntemleri
1. Beslenme Düzeni ve Diyet
Mide tembelliği tedavisinde doğru beslenme planı, iyileşme sürecinde temel rol oynar.
- Posalı Besinler: Lif oranı yüksek sebzeler ve tam tahıllar tercih edilmelidir.
- Et Tüketimi: Protein alımı dengeli tutulmalı, aşırıya kaçılmamalıdır.
- Kafein ve Çay Tüketimi: Günlük tüketim bir veya iki fincanı geçmemelidir.
- Taze Gıdalar: Günlük taze sebze ve meyve tüketimi önemlidir.
2. Fiziksel Aktivite
Hareketsiz yaşam, mide tembelliğini daha da kötüleştirebilir. Bağırsakları hareketlendiren hafif egzersizler, sindirimi destekler.
3. İlaç Tedavisi
Mide kasılmalarını artıran ilaçlar, sindirim sürecini hızlandırabilir. Ancak bu ilaçlar yalnızca doktor kontrolünde kullanılmalı ve tedavi yarıda kesilmemelidir.
4. G-POEM Yöntemi
Gastroparezi tedavisinde ilaçlardan sonuç alınamayan durumlarda G-POEM (Gastrik Peroral Endoskopik Myotomi) yöntemi uygulanabilir. Bu ameliyatsız yöntemle, mide çıkışındaki kaslar kesilerek besinlerin daha kolay bir şekilde bağırsağa geçişi sağlanır. Aynı gün taburcu olma avantajı sunar.
Mide Tembelliğinden Korunma İpuçları
- Aşırı ilaç kullanımından kaçının.
- Sağlıklı bir diyet ve düzenli egzersiz alışkanlığı edinin.
- Diyabet gibi kronik hastalıklarınızı kontrol altında tutun.
- Alerji, ağrı kesici ve antidepresan ilaç kullanımlarında doktorunuza danışın.
Mide tembelliği, yaşam kalitesini düşüren ciddi bir rahatsızlık olsa da doğru tedavi ve yaşam tarzı değişiklikleri ile kontrol altına alınabilir.
Beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, düzenli fiziksel aktivite ve doktor önerisiyle uygulanan tedavi yöntemleri, gastroparezinin etkilerini azaltarak sindirim sisteminin sağlıklı çalışmasını destekler.
Unutmayın, tedaviyi yarıda bırakmamak ve düzenli doktor takibi, bu süreçte en önemli adımlardır.