Milli Eğitim Bakanlığı (MEB), 2024'te gerçekleştirdiği "Şiddet Algısı Araştırması" ile lise öğrencilerinin dijital şiddet konusundaki algılarını inceledi. Aralık 2024'te ortaokul öğrencileriyle başlatılan araştırma, Şubat 2025'te lise 10 ve 11. sınıf öğrencilerine de uygulandı. Türkiye'nin 26 ilinden 7 bin 511 lise öğrencisinin katıldığı bu kapsamlı araştırma, dijital şiddet ve sosyal medya şiddeti üzerine önemli bulgular ortaya koydu.
DİJİTAL ŞİDDET VE ÖĞRENCİLERİN ALGISI
Araştırmanın sonuçlarına göre, öğrenciler dijital ortamda yapılan şiddet davranışlarını ciddi bir tehdit olarak algılıyor. En fazla şiddet olarak tanımlanan durumlar, özel bilgi ve fotoğrafların izinsiz paylaşılmasıyla tehdit edilme olarak belirlendi. Lise öğrencilerinin yüzde 92,3’ü, ortaokul öğrencilerinin ise yüzde 88,5’i bu tür davranışları şiddet olarak kabul ediyor. Bu durum, dijital şiddetin giderek daha yaygın bir sorun haline geldiğini gösteriyor.
DİJİTAL ORTAMDA ŞİDDET ARTIŞI
Araştırma, lise öğrencilerinin şiddet olaylarının en fazla dijital ortamda yaşandığını düşündüğünü ortaya koydu. Katılımcıların yüzde 37,1’i dijital ortamda şiddetin yaygın olduğunu belirtirken, öğrencilerin önemli bir kısmı sosyal medya etkileşimlerinde kasten beğeni geri çekme ve gönderi beğenmeme gibi davranışların da şiddet olarak algılandığını söyledi.
SİBER ZORBALIK
Araştırma, siber zorbalıkla ilgili dikkat çekici veriler sundu. Öğrencilerin yüzde 73,5’i, ekran görüntüsü alınıp yayılan paylaşımları şiddet olarak değerlendirdi. Ayrıca, popüler görüşlere karşı çıkan kişilerin aşağılanması da şiddet olarak algılandı. Lise öğrencilerinin yüzde 53’ü sosyal medyada hakaret veya kötü sözlere maruz kaldığını ifade ederken, yüzde 40,8’i ise sosyal medya üzerinden başkalarına hakaret ettiğini belirtti.
DİJİTAL ŞİDDET: ÇİFT YÖNLÜ BİR SORUN
Dijital şiddetin yalnızca mağduriyetle sınırlı kalmadığı, aynı zamanda öğrencilerin zaman zaman uygulayan ya da tanık oldukları durumlar yaşadığı belirlendi. Katılımcıların yüzde 22’si başkalarını popüler görüş savundukları için aşağıladığını ifade etti. Araştırma, dijital şiddetin çift yönlü bir süreç olduğunu, yani hem mağdur hem de uygulayan olabilen bir alan oluşturduğunu ortaya koydu.
SOSYAL İLİŞKİLER
Araştırma bulguları, dijital şiddetin sadece bireysel bir problem olmadığını, aynı zamanda sosyal ilişkiler ve öğrenilen davranış kalıplarıyla bağlantılı bir mesele haline geldiğini gösteriyor. Öğrenciler, dijital şiddeti sadece bir kişisel problem olarak değil, toplumdaki daha geniş bir sorunun yansıması olarak değerlendiriyorlar.