Mutfakların vazgeçilmez eşyalarından biri olan kettle, çaydan kahveye pek çok içeceğin hazırlanmasında kolaylık sağlıyor. Ancak çoğumuzun sıkça yaptığı bir alışkanlık var: İçinde bir miktar su kalan kettle’ı boşaltmadan yeniden çalıştırmak. Peki, bu davranış gerçekten sağlığımız açısından bir risk mi taşıyor?
Yıllardır kulaktan kulağa yayılan bir inanışa göre, suyu tekrar kaynatmak arsenik, nitrat ya da kurşun gibi zararlı maddelerin yoğunlaşmasına neden oluyor. Bu iddia, özellikle sosyal medyada sıkça paylaşılarak bir şehir efsanesine dönüşmüş durumda. Ancak bilim insanları bu söylentiyi net bir şekilde çürütüyor.
UZMANLARDAN NET AÇIKLAMA: “BİLİMSEL DAYANAĞI YOK”
Wollongong Üniversitesi’nden Çevre Mühendisliği Profesörü Faisal Hai, bu konuda yapılan yanlış bilgilendirmelere açıklık getirdi. Hai’ye göre, standartlara uygun şebeke sularında bulunan mineral ve metal oranları insan sağlığına zarar verecek düzeyde değildir.
Avustralya İçme Suyu Yönergeleri’ne göre incelenen şehir sularında; pH değeri, sertlik oranı ve florür miktarı gibi tüm parametreler güvenli sınırlar içerisindedir. Bir maddenin sudaki yoğunluğunun artması için, suyun büyük kısmının buharlaşması gerekir. Ancak kettle’lar, kaynama noktasına ulaştıktan kısa bir süre sonra otomatik olarak kapanacak şekilde tasarlanmıştır.
Bu da suyun buharlaşmasını minimuma indirir. Dolayısıyla, suyu iki ya da üç kez kaynatmak, zararlı bileşenlerin oranında anlamlı bir artışa yol açmaz.
PROFESÖRDEN ÇARPICI ÖRNEK: “20 LİTRE SUYU BİR BARDAK KALANA KADAR KAYNATMANIZ GEREKİR”
Profesör Hai, konuyu somut bir örnekle şöyle açıklıyor:
“Musluk suyundaki kurşun miktarını, sağlığa zararlı seviyelere çıkarmak için yaklaşık 20 litrelik suyu kaynatıp yalnızca 200 mililitre kalana kadar buharlaştırmanız gerekir. Bu, ev tipi kettle’larla mümkün değildir.”
Bu açıklama, suyun tekrar kaynatılmasının tehlikeli olduğu iddialarını tamamen geçersiz kılıyor. Kısacası, kullandığınız su eğer içme suyu standartlarına uygunsa, birkaç kez kaynatmanız sağlığınız için hiçbir risk oluşturmaz.
TAT DEĞİŞİKLİĞİNİN NEDENİ OKSİJEN KAYBI
Bazı kişiler, tekrar kaynatılmış suyun tadında fark hissedebiliyor. Uzmanlara göre bu durum, suyun içindeki çözünmüş oksijen miktarının azalmasından kaynaklanıyor. Su her kaynadığında oksijenin bir kısmı kaybolur; bu da tadında hafif bir değişim yaratabilir.
Ancak bu fark tamamen damak zevkiyle ilgilidir, sağlık açısından herhangi bir risk taşımaz. Bilimsel olarak, tekrar kaynatılmış suyun kanserojen ya da toksik madde birikimi oluşturduğu yönündeki iddialar geçerliliğini yitirmiştir.