HPV (İnsan Papilloma Virüsü) Nedir?
HPV, insan cildini ve mukoza zarını etkileyen bir virüs ailesinin bir üyesidir. Genellikle cinsel temas yoluyla bulaşsa da, cilt temasıyla da yayılabilir.
Birçok türü vardır, bazıları zararsızdır, ancak bazıları ciddi sağlık sorunlarına neden olabilir.
HPV, genital siğillere, rahim ağzı kanserine ve diğer kanser türlerine yol açabilir. HPV aşısı, virüse karşı koruyucu önlem almak için kullanılır.
YAZININ İÇİNDEKİLER
- HPV Türleri Nelerdir?
- HPV Tanısı
- HPV Virüsü Olduğu Nasıl Anlaşılır? Belirtileri Nelerdir?
- HPV Virüsü Nasıl Bulaşır?
- HPV Aşısı
- HPV Aşısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
1. HPV Türleri Nelerdir?
HPV (İnsan Papilloma Virüsü), birçok farklı türü olan bir virüs ailesinin bir üyesidir. Bu virüsün farklı türleri, farklı sağlık etkilerine neden olabilir. İşte HPV'nin bazı önemli türleri:
Yüksek Riskli HPV: Bu tür HPV, genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır ve rahim ağzı kanseri gibi ciddi kanser türlerine yol açabilir. Düşük Riskli HPV: Düşük riskli HPV türleri, genital siğillere neden olabilir. Bu siğiller genellikle cinsel temas yoluyla bulaşır. Oral HPV: Bu tür HPV ağız ve boğaz kanseri ile ilişkilendirilmiştir. Ağız yoluyla bulaşabilir. Cilt HPV: Bazı HPV türleri cilt lezyonlarına, siğillere ve benzeri sorunlara neden olabilir. Cilt temasıyla bulaşabilirler. Mukozal HPV: Mukozal HPV türleri, genital bölge, ağız ve boğaz gibi mukozal dokuları etkileyebilir.HPV türleri hakkında daha fazla bilgi edinmek, virüsün etkilerini ve korunma yöntemlerini anlamak açısından önemlidir.
2. HPV Tanısı
HPV (İnsan Papilloma Virüsü) tanısı, genellikle sağlık profesyonelleri tarafından özel testlerle konur. HPV tanısı ve izlenmesi, rahim ağzı kanseri ve diğer sağlık sorunlarının erken teşhisinde önemlidir. İşte HPV tanısının temel yolları:
Pap Smear Testi: Pap smear testi, rahim ağzında anormal hücre değişikliklerini tespit etmek için kullanılır. Bu test sırasında, bir örnek alınarak laboratuvara gönderilir ve HPV enfeksiyonunun varlığı veya anormal hücrelerin olup olmadığı incelenir. HPV DNA Testi: HPV DNA testi, HPV'nin DNA'sını özel bir laboratuvar testiyle tespit etmek için kullanılır. Bu test, yüksek riskli HPV türlerini tanımak için etkili bir yöntemdir. Kolposkopi: Kolposkopi, rahim ağzındaki anormal bölgeleri daha ayrıntılı incelemek için kullanılan bir yöntemdir. Bu inceleme, Pap smear sonuçları anormal olduğunda veya HPV tanısı konulduğunda gerçekleştirilebilir. Biopsi: Kolposkopi sırasında anormal bölgeler tespit edilirse, doktor bir biyopsi alabilir. Bu, doku örneklerinin laboratuvar incelemesi için alınmasını içerir ve HPV'nin neden olduğu hücresel değişiklikleri teyit etmek için kullanılabilir.HPV tanısı önemlidir çünkü virüsün neden olduğu hücresel değişiklikler ve enfeksiyonlar erken teşhis edildiğinde daha etkili bir şekilde tedavi edilebilir.
3. HPV Virüsü Olduğu Nasıl Anlaşılır? Belirtileri Nelerdir?
HPV (İnsan Papilloma Virüsü) enfeksiyonu belirli semptomlarla kendini göstermeyebilir ve bir kişi enfekte olduğunu fark etmeyebilir. Ancak bazı durumlarda HPV varlığı şu şekillerde anlaşılabilir:
Genital Siğiller: HPV enfeksiyonunun belirgin bir belirtisi genital siğillerdir. Genital siğiller, cinsel organlar, anal bölge veya ağız çevresinde görülebilir. Siğiller farklı boyutlarda ve renklerde olabilirler. Anormal Pap Smear Sonuçları: HPV enfeksiyonu, rahim ağzındaki hücrelerde değişikliklere neden olabilir. Bu nedenle bir Pap smear testi sırasında anormal sonuçlar alındığında, HPV enfeksiyonu da düşünülür. Rahim Ağzı Kanseri Taraması: Rahim ağzı kanseri taraması sırasında HPV varlığı da tespit edilebilir. HPV'nin rahim ağzı kanseri riskini artırdığını gösteren sonuçlar, enfeksiyonun varlığını işaret edebilir. Cinsel Yolla Bulaşan Hastalık (CYBH) Testleri: Bazı CYBH testleri, HPV enfeksiyonunu tespit edebilir. Genellikle bu testler, cinsel yolla bulaşan diğer enfeksiyonları da kontrol eder.Ancak unutulmaması gereken önemli bir nokta, HPV enfeksiyonunun bazen hiç belirti vermeden yayılabilmesidir. Bu nedenle cinsel yolla aktif olan kişilerin düzenli olarak sağlık kontrolü ve taramalarını yaptırmaları önemlidir.
4. HPV Virüsü Nasıl Bulaşır?
HPV (İnsan Papilloma Virüsü), cinsel temas yoluyla en yaygın olarak bulaşan virüslerden biridir, ancak başka yollarla da yayılabilir. İşte HPV'nin nasıl bulaştığının ana yolları:
Cinsel Temas: HPV'nin en yaygın bulaşma şekli cinsel temasla olur. Virüs, ciltten cilde veya genital bölgeden genital bölgeye temas sonucu bulaşabilir. Cinsel temas, vajinal, anal veya oral seks yoluyla gerçekleşebilir. Doğum Sırasında: Anne HPV'ye sahipse, doğum sırasında bebek doğum kanalından geçerken virüsü kapabilir. Bu durum nadirdir, ancak bazen genital siğillerin bebeklerde ağız veya boğazda siğillere neden olabileceği bilinmektedir. Cilt Teması: HPV, cilt teması yoluyla da bulaşabilir. Özellikle siğillerin olduğu bölgeler temas sonucu virüsün geçişine neden olabilir. Kişisel Temas ve Eşyalar: HPV, kişisel temas veya ortak kullanılan eşyalar (örneğin, havlu veya jilet) yoluyla da yayılabilir. Ancak bu bulaşma yolu daha nadir görülür.HPV'nin birçok farklı türü olduğu için, bazıları cinsel temasla bulaşırken, diğerleri cilt teması veya kişisel temas yoluyla bulaşabilir.
5. HPV Aşısı
HPV enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayan bir tür aşıdır. Özellikle rahim ağzı kanseri ve genital siğilleri önlemek için kullanılır.
Cinsel yolla aktif olan bireyler için önemli bir koruma yöntemidir. Enfeksiyonlarına karşı korunmak ve cinsel sağlığı korumak için aşıya erişim sağlamak önemlidir. Aşı hakkında daha fazla bilgi ve aşı takvimi için sağlık profesyonelinizle iletişime geçmelisiniz.
6. HPV Aşısı Hakkında Sıkça Sorulan Sorular
HPV aşısı nedir ve nasıl çalışır?
İnsan Papilloma Virüsü enfeksiyonlarına karşı koruma sağlayan bir aşıdır. Aşı, vücuda zayıflatılmış veya ölü virüs parçacıkları veya virüsün genetik materyali eklenmiş parçacıklarını içerir. Bu, bağışıklık sistemini HPV'ye karşı antikorlar üretmeye teşvik eder.
Kaç doz gerektirir?
Genellikle iki veya üç doz halinde uygulanır. İlk dozdan sonra belirli bir süre sonra ikinci doz yapılır ve bazı durumlarda üçüncü doz önerilebilir. Dozlar arasındaki zaman farkı, aşı tipine göre değişebilir.
Ne kadar süreyle korur?
Uzun süreli koruma sağlar. Çoğu insan için aşı aldıktan sonra uzun yıllar boyunca etkili olabilir. Ancak tam süre hakkında kesin bir bilgi yoktur.
Kimlere önerilir?
Genellikle 9 ila 45 yaş arasındaki bireylere önerilir. Adolesan dönemde (gençlik dönemi) başlamak, enfeksiyon riskini azaltabilir. Ayrıca, özellikle rahim ağzı kanseri riski yüksek olanlara önerilir.
Ne tür HPV türlerine karşı korur?
Çeşitli HPV türlerine karşı koruma sağlar. Cervarix ve Gardasil gibi farklı aşılar farklı türlerle etkili olabilir. Gardasil, ayrıca anal kanserleri ve genital siğilleri önler.
Güvenli midir?
Genellikle güvenli kabul edilir. En yaygın yan etkiler aşı yapılan bölgede hafif ağrı veya şişlik, baş ağrısı ve hafif ateştir. Ancak her tıbbi müdahale gibi, nadiren ciddi yan etkiler de olabilir.
Cinsel yolla bulaşan diğer hastalıklardan korur mu?
Hayır, HPV aşısı sadece HPV enfeksiyonlarına karşı koruma sağlar. Diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan (örneğin, HIV veya klamidya) koruma sağlamaz.
Rahim ağzı kanseri taramalarının yerini alır mı?
Hayır, HPV aşısı, düzenli rahim ağzı kanseri taramalarının yerini almaz. Kadınlar, aşı aldıktan sonra bile düzenli taramalarını yaptırmalıdır.