Burkina Faso, sıtma ile mücadele kapsamında 2019 yılında başlatılan Target Malaria projesini resmen sonlandırdı. Bill Gates Vakfı tarafından fonlanan proje, genetiği değiştirilmiş sivrisineklerin doğaya salınarak sıtma bulaştırma özelliğinin azaltılmasını hedefliyordu. Ancak hükümet, projenin beklenen faydayı sağlamadığını ve bazı bölgelerde vaka artışına yol açtığını açıkladı.
Sivrisinekler ve Numuneler Yok Edilecek
Ülke yönetimi, projenin durdurulmasının ardından doğaya salınan tüm sivrisineklerin ve laboratuvar numunelerinin yok edilmesi talimatını verdi. Burkina Faso Devlet Başkanı Ibrahim Traoré, tespit edilen her yeni genetiği değiştirilmiş sivrisineğe el konulacağını ve imha edileceğini duyurdu. Yetkililer ayrıca, projenin uygulandığı bölgelerde sıtma vakalarında artış yaşandığını, bu nedenle programın devam ettirilmesinin risk oluşturduğunu belirtti.
Batı’ya Karşı Politik Bir Tutum
Bu karar, yalnızca sağlık gerekçeleriyle değil, aynı zamanda politik bir duruş olarak da değerlendiriliyor. Traoré’nin 2022’de göreve gelmesinden bu yana Burkina Faso, ABD ve Fransa başta olmak üzere Batılı ülkelerin bölgedeki etkisini azaltmaya yönelik bir politika izliyor. Target Malaria projesinin durdurulması da bu yaklaşımın bir uzantısı olarak görülüyor. Yönetim, projeyi “Batılı ülkelerin Afrika üzerindeki etkisine karşı bir tavır” olarak nitelendirdi.
Batı Dünyasında da Tartışma Yaratan Proje
Bill Gates’in desteklediği genetiği değiştirilmiş sivrisinek projeleri, yalnızca Afrika’da değil, Batı dünyasında da yoğun tartışmalara konu oluyor. Bazı eleştirmenler, bu çalışmaların sıtmayla mücadele dışında farklı amaçlarla kullanılabileceği ihtimalini gündeme getiriyor. Özellikle toplu aşılama ve biyoteknoloji projeleriyle ilişkilendirilen bu girişimlere karşı ciddi şüpheler bulunuyor.
Burkina Faso’nun aldığı bu kararın, gelecekte diğer Afrika ülkelerine de örnek olabileceği öngörülüyor. Uzmanlar, genetiği değiştirilmiş canlıların doğaya salınmasının uzun vadeli etkilerinin yeterince araştırılmadığına dikkat çekiyor. Bu nedenle, Afrika’nın farklı bölgelerinde benzer tartışmaların büyümesi bekleniyor.