Nöbetçi Eczaneler
İzmir’deki Antik Smyrna Agorası’nda, Osmanlı Dönemi’nde Kütahya’da üretilmiş yüzlerce fincan ve tabak parçaları ortaya çıktı.
İzmir Büyükşehir Belediyesinin desteğiyle Katip Çelebi Üniversitesi tarafından yürütülen kazı çalışmalarında Smyrna Agorası gün yüzüne çıkıyor. Arkeofili sitesinde yer alan habere göre; Smyrna Agorası’nda bu sezon sürdürülen kazılarda, Osmanlı Dönemi’ne ait kahve fincanları ve tabaklara ait parçalar gün yüzüne çıkartıldı. Söz konusu objelerin içerisinde, Kütahya fincanları önemli bir yer tutuyor. Araştırmacılar, Türk-İslam dönemi açısından Anadolu’daki arkeolojik kazılarda en fazla Kütahya üretimi fincanın ele geçtiği kazı olduğunu söylüyor.
KÜTAHYA SERAMİKLERİ ANADOLU’NUN HER KÖŞESİNDE
Ege Üniversitesi, Sanat Tarihi Bölümü öğretim üyesi olan ve Smyrna kazılarında Osmanlı ve Avrupa üretimi seramikler üzerine çalışmalar yürüten Doç. Dr. Sevinç Gök İpekçioğlu, söz konusu fincanların 18. yüzyıla ait olduğunu söyledi. İpekçioğlu’na göre, fincanlar günlük yaşamda, evlerde kullanılıyordu. Kahvehane olabilecek yerlerde gelen müşterilere ikram sırasında da kullanılmış olabilirler. İpekçioğlu: “Osmanlı’da kahve kültürü çok yoğun ve kahve sevilerek tüketiliyor. Kahve kültürünün en önemli unsurlarından birisi de fincanlar. Özellikle 18. yüzyılda Kütahya’da üretilen fincanlar Anadolu’nun her köşesine yayılıyor. Bu fincanlar yerel ustalar tarafından atölyelerde üretilip birçok kente gönderiliyor. Bu kentlerden birisi de Smyrna. Smyrna’da birçok malzeme ortaya çıkarıldı. Bu malzemeler bölgede çok sayıda kahvehane, züccaciyeci olabileceği ya da evlerde kullanıldığı yönünde birtakım ihtimalleri oluşturuyor.”
FİNCANLARIN ÜZERİNDE İMZALAR VAR
Fincanların üzerinde imzaların da olduğunu söyleyen İpekçioğlu: “İmzalardan iki tanesini tespit edebildik. Osmanlıca yazılmış bir ‘ayvaz’ kelimesi görebiliyoruz. Bunun bir ustadan birçok dağıtımcıya ait olabileceği konusunda düşüncelerimiz var. Çok az örneği bulunan bir de ‘yazıcı’ imzası bulunuyor. Özellikle İzmir’de liman kentinin gelişmesi ve Türk yerleşimiyle beraber Agora çok önemli bir Osmanlı yerleşim alanı olmuş. Buradaki yerleşime bağlı olarak hem mutfak kapları hem de gündelik yaşam malzemeleri çokça bulundu. Bu örnekler içinde elde edilen yüzlerce fincan da önemli bir grubu oluşturuyor” diyerek sözlerini tamamladı.