Trombosit Düşüklüğü Nedir? Belirtileri Nelerdir?

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Nedir?

Trombosit düşüklüğü veya tıbbi adıyla trombositopeni, kanın pıhtılaşmasından sorumlu olan trombositlerin kandaki seviyesinin mikrolitre kan başına 150.000’in altında olması durumudur. Bu durum, kanın pıhtılaşmasını zorlaştırarak vücuttaki kanamaları artırır ve kanamaların durmasını engeller. Trombositopeni, genellikle otoimmün hastalıklar, enfeksiyonlar veya belirli ilaçların kullanımı gibi durumlarla ilişkilidir. Hafif diş eti kanamalarından, şiddetli iç kanamalara kadar çeşitli belirtilere yol açabilir. Bu durumun tanısı, kan sayımı ve periferik kan testi gibi yöntemlerle konulabilir.

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Belirtileri

Trombosit düşüklüğü genellikle vücuttaki kanamalarla kendini gösterir. Bu belirtiler arasında:

• Diş eti kanaması
• Burun kanaması
• İdrar veya dışkıda kan görülmesi
• Adet kanamalarının yoğunlaşması
• Kanlı kusma
• Peteşi (deri altında küçük kanamalar)
• Tükenmişlik ve yorgunluk
• Dalak büyümesi

yer alır. Belirtiler genellikle trombosit seviyesine bağlı olarak hafif, orta veya şiddetli olarak sıralanabilir.

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Neden Olur?

Trombosit düşüklüğüne neden olan birçok faktör bulunmaktadır. Bunlar arasında:

1. Otoimmün Hastalıklar: Lupus, romatoid artrit gibi otoimmün hastalıklar, trombositleri yok ederek trombosit düşüklüğüne neden olabilir.
2. Lösemi ve Lenfoma: Kemik iliğine zarar veren bu kanser türleri, trombosit üretimini olumsuz etkileyerek trombositopeniye yol açabilir.
3. Kanser Tedavileri: Kemoterapi ve radyasyon gibi kanser tedavileri, trombosit üretimini azaltarak düşük trombosit seviyelerine neden olabilir.
4. Trombotik Trombositopenik Purpura (TTP): Kanın pıhtılaşmasını sağlayan trombositlerin aşırı tükenmesine bağlı olarak ortaya çıkan TTP, trombosit düşüklüğüne yol açabilir.
5. Viral Enfeksiyonlar: Hepatit C, HIV gibi viral enfeksiyonlar da trombosit düşüklüğüne neden olabilir.
6. Yoğun Alkol Tüketimi: Aşırı alkol tüketimi, trombosit üretimini engelleyerek trombositopeniye sebep olabilir.
7. Zehirli Kimyasallar: Arsenik, benzen gibi zehirli kimyasallara maruz kalmak, trombosit düşüklüğünü tetikleyebilir.

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Çeşitleri

Trombosit düşüklüğü miktarına bağlı olarak hafif, orta ve şiddetli olarak sınıflandırılır:

• Hafif Trombositopeni: Mikrolitre başına 101.000 ila 140.000 arası trombosit seviyeleri.
• Orta Trombositopeni: Mikrolitre başına 51.000 ila 100.000 arası trombosit seviyeleri.
• Şiddetli Trombositopeni: Mikrolitre başına 51.000 ila 21.000 arası trombosit seviyeleri.

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Nasıl Teşhis Edilir?

Trombosit düşüklüğü genellikle kan tahlili ile teşhis edilir. Ayrıca periferik kan yayması testi, kemik iliği testi, kan pıhtı testi ve trombosit antikor testi gibi yöntemler de kullanılabilir. Fizik muayene ve karın ultrasonu gibi ek testlerle iç kanama belirtileri ve organ büyüklükleri değerlendirilebilir.

Trombosit Düşüklüğü (Trombositopeni) Tedavisi

Trombosit düşüklüğü tedavisi, altta yatan nedenlere bağlı olarak değişir. Tedavi yöntemleri arasında:

1. Steroid İlaçlar: Kortikosteroid ilaçlar trombosit sayısını artırabilir.
2. Kan Nakli: Trombosit seviyesini artırmak için kan nakli uygulanabilir.
3. Splenektomi: İlaç tedavisi ve kan nakli işe yaramazsa dalak çıkarma ameliyatı düşünülebilir.

Tedavi planı, hastanın durumuna ve trombosit düşüklüğü seviyesine bağlı olarak kişiye özgü olarak belirlenir. Trombosit düşüklüğü belirtileri yaşayan kişilerin, derhal bir sağlık profesyoneline başvurması önemlidir.