Bugün Tavşanlı’nın 2020 verilerine göre ilçe bazında nüfusu 101 bin 848’dir. 19 mahalle itibariyle şehir merkezinin nüfusu ise artı ve eksisiyle 72 bin 723’tür. Bu merkezdeki nüfusun büyük bölümü ilçe merkezine beldelerden ve köylerden gelmiştir. Gerçek anlamda Tavşanlılı lakaplarla anılanlardır. “Yumurtacılar, Boyacılar, Çamçarlar, Benliler” gibi. Bir de yıllar içinde Tavşanlılılar tarafından çeşitli nesnelerle özdeşleşmiş insanlar yaşamıştır. Bugün itibariyle çoğu aramızda değildir.
Gerçek adlarının hemen başına konulan bir yiyecek maddesi, bir hayvan adı, bir meyve, alet, giyecek ve içecek adı ile anılanları maalesef yeni yetişen nesil tanımıyor. Bunlardan bazılarını tespit ettim. Okuyucularıma sunmak istedim. Çok az Tavşanlılı bunları tanır. Tanımayanlar daha çoktur. Şimdi halen merkezde yaşayanlara bir kâğıt bir kalem verin.” Tavşanlı’da çeşitli nesnelerle özdeşleşenlerden yazabildiğiniz kadar yazın” deyin bakalım kaç tane yazabileceklerdir. Ben şahsen, yaşayan bir hafıza olarak bu listedekilerin tamamını tanıyorum. Kamyon markaları, modelleriyle özdeşleşen Muris İnsan, Hanomag İsmail, Enter Hasan, Kommer İbrahim Kadillak Mehmet, Opel Ali bunlardandır. Merhum Kasım Mustafa için dörtlük bile yazılmıştı” Kasım Mustafa/ Arabası İfa/Lastikleri Deka/ Gazozu Şifa” yıllarca dillendirilmiştir. “Oy BMC BMC/Nerde kaldın dün gece/Eller İzmit’e geldi/Daha sen Sirkeci’de” de bunlardandır. Moymullu emekli öğretmen Ahmet Erkmen’e ‘Kuzman Ahmet’ derler. Güllü, Dallama, Memo, Corcef, Makarna Kamil, Arap Hamdi, Kasapoğlu, Bomba Murat, Dayı Ahmet, Kova Osman,Bidik Ekrem, Sarı İhsan, Manyak Mustafa, Balıkçı Nihat, Ordulu Mustafa, Tahira, Sağır Etem, Tatar Mehmet, Uçan manda İsmail, İğde Mehmet, Lefter Ahmet, Karayılan İzzet, Çete Mehmet Tavşanlılı tarafından bugün de unutulmayanlardandır.
Hancı Osman, Çolak, Kaptan, Koca Şorşor, Badi Ahmet, Ajan Hüseyin, Bok Ali, Kiraz Ayşe, Makas Ayşe, Turşu, Palez Ahmet, Karamalak Ahmet, Dümbek Abdullah, Macar İsmail, Kürt Bedri, Kürt Yaşar, Tahar Ahmet, Taka Naci, Sofu Abdullah, Molla Abdullah, Karabiber, Dana Mehmet, Sarı Mehmet, Sarı Tahsin, Kırmızı Hakkı, Tilki Mehmet, Lokma, Kombakçı Halil, Motor, Lastik Sabri, Serçe Mehmet, Bılli, Gümüş İbrahim, Farfar Hasan, Hantala, Omaroğlu, Zavrek, Hondu, Komutan, Kabasakal, Patlak Ahmet, Deli Kadir, Tabak Ahmet, Eşek kesen, Çullu, Viskont, Yandım, Sahil Muhafaza Zeki, Postacı Necdet, trenci Ruhi, Uykucu Kemal, Donki Mehmet, Marevaş Hasan, Naylon Ahmet, Tellal Hicabi, Pamuk, Göcen Süleyman, Karga Ahmet, Kantar Ahmet, Tikofiş Hasan, Montör Hüsnü, Tombul, Emmi, Kayıkçı Şevket, Zurnacı Kambur, Tahmaz, Dönme Talat, Habeş, Abeş Mustafa, Sallabaş, Kancı Etem, Çiriş Ömer, Tuzcu İhsan, Cezayerli İsmail, Kel foto, Deli Ahmet, Yeniköylü Ali, Artıranlı Efe, Moymullu Çolak Efe, Çolak Orhan, Hint fakiri Seyfettin, Nazım Çavuş, Etem Çavuş, Gemalmaz, Hatem Yenge, Şirina, Damat, Kilisli, Darendeli, Müftü, Kazak Ahmet, Tarzan Ahmet, Kafadar, Soğancı, Kel Berber, Bacaksız, Spor Ali, Şapkacı, Kaymakam, Taktak İhsan, Yağcı Salih, Dedeman Ahmet, Deli Mehmet, Sarımsak İbrahim, Mısırlı, hakkında sorun bakalım yeterli bilgileri alabilecek misiniz? Destan Halit’in incilerinden ne kadarını bilen var? Büfeci Şevket’in büfesinin nerede olduğunu bilen kaç kişi bulacaksınız. Bilala deyince hatırlayan kaldı mı? Gorgor’u kaçımız tanırız? Ormancı Kadir’in heybesinde sürekli iki zil olduğunu bilen var mı? Madenci Cemal Erkartalın cebinde sürekli manda boynuzundan yapılmış kaşık olduğunu duyan var mı? Balıköylü-Kadıköylü Halil Kamil’in 6 eşi olduğunu kimler biliyor? Ünlü Bodrum hâkimi aslında Tavşanlılı Hâkim Mefharet Hanım’ın atla keşfe çıktığını bilen var mı, tanıyor musunuz? Dedelerli Fotoğrafçı Fazıl Bey’in kemanına ezanı okuttuğunu duyan var mı? Ayakkabıcı Fethi’nin hangi sözcüğü duyduğunda karşısındakine tepki verdiğini biliyorlar mı? Ovacıklı Emin Çavuşun huylu olduğunu bilenlerin ona neler yaptığını, Şahmelekli Emin Çavuş’un siyaseti “İki gidip bir kıç atmaktır” şeklinde ifade ettiğini kaç kişi duymuştur? Orman İşletmesi binasının yıllar önce yangın tehlikesi atlattığını biliyoruz. Kaymakam Saip Nalbantoğlu’nun yangın mahallinde itfaiyecilere: “Önce boynuzları kırın” diye bağırmasının yanlış anlaşılması sonucu tahkikat geçirdiğini duyan kaldı mı? Tavşanlı Kaymakamı Ahmet Ülkü Onursal(Aktuğ)’ın 33 maddelik bir suçlama ile tahkikat geçirip ilçeden başka yere atandığını hatırlayan var mı? Aynı kaymakamın o zamanın belediye başkanı Av. Emekli Alb. A. İrfan Bali ile Karakova yüzünden “imara açılsın ve açılmasın” diye birbirine girdiğini unuttuk mu? GLİ Müessese müdürlerinden Abdurrahman Bey’in Diyarbakır/Bismil’de Tepecikli Çolak tarafından av sahasında domuz sanılarak vurulduğunu kaç kişi hatırlar? Dr. Mehmet Rodoplu’nun: “İç yaralar için alkol, dış yaralar için tendürdiyot” dediğini hatırlıyor muyuz?
Yaşayan hafızalar birer ikişer gidiyor. Gün gelecek ilaç olsun diye bir hafıza bulamayacağız. Bu nedenle birileri artık harekete geçmeli ve yaşayan hafızalardan alabildiklerini almalıdır. Bana sorarsanız efsane sendika başkanlarımızdan Doğan Şahin, Berber Ergun Ekiz, Üftadelerin Ali Abi ve hayatta olanlar şu anda elimizin altındaki değerlerdir. Hemen aklıma geliverdiler. Hafızaların eksilmesi kaybolmuş fotoğraflara benzer. Bu fotoğrafları bir daha hiçbir yerde bulamazsınız.
